Güçlendirmenin iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde kalite kültürünün ara değişken olarak incelenmesi

Abstract

Bir çok araştırmacı güçlendirme kavramı hakkında çalışmalar yapmış ve çalışmalarında güçlendirmenin bileşenleri, nasıl güçlendirme yapılacağı ve iş tatminini arttıran ve işten ayrılma niyetini azaltan bir kavram olarak güçlendirmenin ne derece önemli olduğu hususuna odaklanarak yazılar yazmışlardır. Bu ampirik çalışma güçlendirme kavramının boyutları olan anlam, yetkinlik, otonomi ve etki kavramları hakkında görüş bildirmekte ve her birinin ayrı ayrı örgütsel sonuçlar olarak ifade edilebilen iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisini ortaya koymaya çalışmaktadır.Otuz iki soruluk bir anket çalışmasıyla özel sektör ve kamu sektör işletmelerinden veriler elde edilmiştir. Anketimize 516 çalışan katılmış ve sonuçlar güçlendirme ile diğer motivasyonel kavramlar arasındaki ilişkiyi ortaya koymak maksadıyla analiz edilmiştir.Her bir boyut özel sektör ve kamu sektörü olmak üzere iki ayrı bölümde incelenmiştir. Böylelikle bu iki sektör arasında ayrı bir kıyaslama yapılmasına olanak tanınmıştır. Güçlendirmenin anlam boyutunun her iki sektörde iş tatmini ile pozitif bir ilişkisi bulunmuştur. Ayrıca anlam boyutu, işten ayrılma niyeti ile her iki sektörde negatif ilişki içerisindedir. Etki boyutunun kamu sektöründe iş tatmini ve işten ayrılma niyeti ile olan ilişkisi anlamlı çıkmıştır. Otonomi boyutu, özel sektörde işten ayrılma niyeti ile negatif ilişki içerisinde bulunmuştur. Yetkinlik boyutu hiçbir ilişkide anlamlı çıkmamıştır.Ayrıca kalite kültürü, güçlendirmenin diğer motivasyonel olgularla olan ilişkisinde ara değişken olarak incelenmiş ve sonuçlar göstermiştir ki; kamu kuruluşlarında, etki boyutunun iş tatminine etkisinde ve anlam ve etki boyutlarının işten ayrılma niyetine etkisinde kalite kültürünün ara değişken etkisi bulunmaktadır. Özel sektör işletmelerinde kalite kültürü herhangi bir ara değişken etkisi yapmamıştır.Son olarak araştırmanın bulguları tartışılmış ve sonuçlar hakkında öneriler verilmiştir. Bu çalışma, güçlendirmenin iş tatmin düzeyini arttırıcı ve işten ayrılma niyetini azaltıcı bir kavram olarak gösterilmesi açısından tüm insan kaynakları geliştirme uzmanları ve yöneticiler için önemli bir bilgi kaynağı olabilir.

Many researchers have studied and written about employee empowerment focusing on what constitutes empowerment, ways to empower, and the importance of empowerment in promoting job satisfaction and in reducing turnover intentions. This empirical study assessed the empowerment dimensions of meaning, competence, self-determination, impact (Thomas and Velthouse, 1990) and how they differentially related to the organizational outcomes of job satisfaction and intent to leave the job.Data were collected through a 32-item questionnaire given to the some public and private sector companies. 516 employees participated our survey and the results were examined to understand the relationship between empowerment and other motivational concepts.All dimensions of empowerment have been examined separately for both public and private sector so that a separate comparison between results from public and private facilities could be conducted. Meaningfulness was positively associated with job satisfaction for both public and private sector, and also it was negatively associated with turnover intentions for both sectors. Impact was significant for both job satisfaction and turnover intention at the public facility. Self-Determination was negatively associated with turnover intention at the private facility. Competence was not found to be significant in any of the relationships.Furthermore, quality culture was examined as a mediating factor between the motivational concepts and the results showed that quality culture was significant as a mediating variable for the dimensions of impact related to job satisfaction for public sector. It was also significant as a mediating variable for the dimensions of meaning and impact related to turnover intentions for public sector. We couldn?t find any significance of quality culture as a mediating factor at any relationships for public sector.Finally, findings were discussed and propositions were given about the results. The results of this study should provide valuable information for human resource development professionals and management personnel in all organizations as they address finding ways to empower employees for higher level of job satisfaction and reducing turnover intentions.