Örgütsel zekânın yenilik yeteneğine ve firma performansına etkileri

Abstract

Örgütsel zekâ son dönemlerde hem akademik çevrelerde hem de iş dünyasında en çok tartışılan konular arasında yer almaktadır. Bu alanda birtakım çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Ancak genel kabul gören bir örgütsel zekâ modeli halen geliştirilebilmiş değildir. Bu çalışma örgütsel zekâyı kavramsallaştırmanın yanı sıra örgütsel zekâ bileşenlerini yenilik yeteneğiyle (örgütsel yenilikçilikle) ve firma performansıyla ilişkilendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, örgütsel zekâyı bireysel zekâ literatürüne dayalı olarak kavramsallaştırmayı öngören bir yaklaşım benimsenmiştir. Kapsamlı bir literatür değerlendirmesi sonucunda, örgütsel zekâ üç ayrı bileşenin oluşturduğu bir yapı olarak operasyonelleştirilmiştir. Bu bileşenler örgütsel enformasyon işleme kapasitesini temsil eden ?IT yeteneği?, ?örgütsel adaptasyon yeteneği? ve ?kolektif duygusal zekâ? olarak ifade edilmiştir. Örgütsel zekâ bileşenlerini yenilik yeteneğiyle (örgütsel yenilikçilikle) ve firma performansıyla ilişkilendiren, ayrıca algılanan çevresel belirsizliğin bu ilişkilerdeki moderatör rolünü ifade eden araştırma hipotezleri geliştirilmiştir. Marmara Bölgesi'nde yer alan farklı sektörlerdeki işletmelerden elde edilen veriler analiz edilerek hipotezler test edilmiştir. Araştırma sonuçları yöneticilere ve araştırmacılara yönelik çıkarımları bağlamında tartışılmıştır. Genel olarak bu çalışma, örgütsel zekânın firma açısından taşıdığı öneme, kolektif duygusal zekânın ve yenilik yeteneğinin (örgütsel yenilikçiliğin) organizasyonlar için kritik başarı faktörleri olarak belirginleşmelerine, algılanan çevresel belirsizliğin ise diğer değişkenler arasındaki ilişkileri çeşitli yönlerde ılımlaştıran yapısına dikkat çekmektedir.Anahtar KelimelerZekâ, Örgütsel Zekâ, Enformasyon İşleme Kapasitesi, IT Yeteneği, Örgütsel Adaptasyon Yeteneği, Kolektif Duygusal Zekâ, Örgütsel Yenilik, Yenilik Yeteneği (Örgütsel Yenilikçilik), Algılanan Çevresel Belirsizlik, Firma Performansı.

Organizational intelligence has been discussed widely in both academia and business world recently. Some research has been conducted in this field. However, a generally accepted model of organizational intelligence has not been developed yet. Besides conceptualizing organizational intelligence, this study aims to relate its components to innovation capability (organizational innovativeness) and firm performance. An approach informed by individual intelligence literature is adopted in the study. Based on an extensive literature review, organizational intelligence has been conceptualized as a construct represented by three distinct variables; namely ?IT capability? representing the information processing capacity of the organization, ?organizational adaptive capability?, and ?collective emotional intelligence?. Research hypotheses relating organizational intelligence components to innovation capability (organizational innovativeness) and firm performance -as well as asserting the moderating role of perceived environmental uncertainty in these relationships- have been developed. Data obtained from business organizations located in Marmara region have been analyzed to test the hypotheses. Managerial and theoretical implications of research findings have been discussed. In general, the study draws upon the vitality of organizational intelligence for business organizations, emphasizes the emergence of collective emotional intelligence and innovation capability (organizational innovativeness) as critical factors for organizational success, and points to the various moderating roles perceived environmental uncertainty play in the relationships among other variables.Keywords Intelligence, Organizational Intelligence, Information Processing Capacity, IT Capability, Organizational Adaptive Capability, Collective Emotional Intelligence, Organizational Innovation, Innovation Capability (Organizational Innovativeness), Perceived Environmental Uncertainty, Firm Performance.