Osmanlı modernleşmesi ve II. Meşrutiyette batılılaşma tartışmaları

Abstract

Modernleşme olgusu 18. yüzyılda ?siyasi ve endüstriyel? devrimlerle yeni bir toplumsal yaşam ve örgütlenme biçimine geçişi işaret etmektedir. Avrupa'nın bu dönemde yaşadığı ?ilerleme?, ?modernite?ye doğru bir hareketi simgelemektedir. Tüm dünyada ticaret, endüstri ve bilimdeki gelişmelerle Avrupa bir ?üstünlük? olarak görülmeye başladığında, Batı dışı ve/veya Avrupa-dışı toplumlar için Avrupa'daki bu hızlı değişime ayak uydurmak adına bir dizi eylemler serisi halinde metot ve/veya projelendirme olarak Batılılaşma olgusu karşımıza çıkmaktadır.Osmanlı İmparatorluğu, içyapısal sistemindeki sorunlar ve savaşlardaki yenilgiler neticesinde bir dizi önlem ve çözümler arayışına girmiş, 17. yüzyıldan itibaren devlet eliyle yapılan her yenilikte kapsamın daha da gelişeceği, bir reformun bir diğerinin sebebi olacağı Batılılaşma sürecine adım atmıştır. Özellikle eğitim alanında Batı norm ve değerlerinin uygulanması ile toplumun yeni ?nesil?i tarafından batılılaşma olgusunun, Batı bilimi ve normlarının içselleştirildiği, idari ve hukuki alandaki düzenlemelerle de Batı müesseselerinin topluma intikal ettiği bir dönem açığa çıkmıştır. ?Batılılaşmacı? yeni nesil ile birlikte, modernleşmenin bir diğer önemli safhası olan siyasal yaşamdaki hareketlilik ve iktidar talepleri artmıştır. Böylece, II. Meşrutiyet dönemine gelindiğinde, Osmanlı İmparatorluğu'nun yaşadığı zorlu süreç, Avrupa Devletleri'nin sergilemiş olduğu tavır neticesinde -batılılaşmanın her döneminde olduğu gibi ama daha canlı ve şiddetli olarak- Batı ve batılılaşma olgularına, halen nerede olunduğuna ve Batılılaşmanın kapsamı ve içeriğinin aslında ne olması gerektiğine dair tartışmalara yol açmıştır. Bu tartışmalar, topyekûn Batılılaşmacılar, kısmi Batılılaşmacılar ve Batılılaşma karşıtları arasında cereyan etmiştir.

The modernization phenomenon indicated a transition to a new societal life and a form of organization with the 18th century democratic and industrial revolutions. The ?advance? of Europe on this period symbolized an act towards to ?modernity?. When the Europe had been seen as a ?hegemon? with the developments of trade around the whole world, industry and science; we encounter a series of method and/or projects as an act in order to catch up with this change in Europe by the non- West and/or non- Europe societies for a Westernization phenomenon.The Ottoman Empire had entered into a search of a series of precautions and solutions as a result of the local problems and the defeats of the wars, she had taken steps towards to Westernization process after the 17th century on all government made reforms extended on the scope of the modernization, and each reform resulted another reform. It had been appeared a new epoch on the westernization fact especially in education area with the implications of Western norms and values as the Western science and norm internalization and administrative and legal area arrangements by the new ?generation? of the society. With the ?Westernizer? new generation as another phase of modernization, activity in political life and governing demand had increased. Thus, when it had got to the Second Constitutional Monarchy, the difficult times of the Ottoman Empire as a result of the attitude of the European Governments- as it had always been on the all periods of the westernization but more dramatic and violent way had caused arguments of West and westernization phenomenon, about where it had been currently and what the scope and content of Westernization had been. These arguments had happened between proponents of Westernization, partially Westernizers and opponents of Westernization.