Dinamik adaptif mekanizmalar, adaptif yönetim süreci ve firma ürün yeniliği arasındaki ilişkiler

Abstract

Firmalar için çalkantılı çevre koşullarında adaptif mekanizmalar geliştirmek önemlidir. Ancak, hızla değişen pazar ve teknoloji ile ilgili bilgi ve olayları (örn. dinamik adaptif mekanizmaları) yakalayabilmek için bu mekanizmalar dinamik olmalıdırlar. Buna rağmen, rezonans (ilişkili eylemler), birbirlerine eklenerek çoğalan nodlar, şablon/çerçeve oluşturulması (enformasyon akışı) ve çözücü/dağıtıcı hareketler gibi dinamik adaptif mekanizmaların firma ürün yenilikçiliğini nasıl etkilediği literatürde ampirik olarak nadiren ele alınmıştır. Benzer şekilde, dinamik adaptif mekanizmaların öncülleri de literatürde nadiren ele alınmıştır. Buna istinaden bu tez çalışmasında, yönetimin bağlayıcı davranışlarını, düzensiz davranışlarını ve uyarıcı davranışlarını içeren adaptif yönetim süreci değişkenleri tanımlanmış ve dinamik adaptif mekanizmalar ile firma ürün yeniliğinin öncülleri olarak işlevselleştirilmişlerdir. 235 firmadan elde edilen verilerin incelenmesi suretiyle; a) rezonansın ve birbirlerine eklenerek çoğalan nodların ürün yeniliği ile pozitif ilişkili olduğu, b) yönetimin bağlayıcı davranışlarının, düzensiz davranışlarının ve uyarıcı davranışlarının dinamik adaptif mekanizma değişkenlerini pozitif bir şekilde etkilediği, ve c) pazar ve teknoloji çalkantısının adaptif yönetim süreci değişkenlerini etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca, adaptif yönetim süreci değişkenlerinin dinamik adaptif mekanizmalar ile firma ürün yeniliği arasındaki ilişkide ara değişken rolü oynadığı da ortaya konulmuştur.

Developing adaptive mechanisms is critical for firms performing in turbulent environmental conditions. However, those mechanisms should be dynamic to capture the quickly changing market and technology related information and events (e.g., dynamic adaptive mechanisms). Nevertheless, how the dynamic adaptive mechanisms, such as resonance, aggregating information, pattern forming and catalytic behaviors, impact the firm product innovativeness is rarely addressed empirically in the literature. Also, the antecedents of the dynamic adative mechanisms are rarely studied in the literature. Thus, in this thesis study, the adaptive management process constructs, which involve bonding, nonlinear and attractor behaviors of management, were identified and operationalized as antecedent of dynamic adaptive mechanisms and firm product innovation. By studying the datas gathered from 235 firms, it was found that: a) resonance and aggregating information are positively related to product innovation, b) bonding, nonlinear and attractor behavior of management positively influence the dynamic adaptive mechanism variables, and c) market and technology turbulence impact the adaptive management process variables. It was also demonstrated that adaptive management process variables mediate the relationship between dynamic adaptive mechanisms and firm product innovation.