Suludere-Deştiğin (Hüyük-Konya) arasındaki bantlı demir zuhurlarının mineralojik petrografik ve jeokimyasal incelenmesi

Abstract

SULUDERE-DEŞTİĞİN ARASINDAKİ BANTU DEMİR ZUHURLARININ MİNERALOJİK, PETROGRAFİK ve JEOKİMYASAL İNCELENMESİ Çalışma alanında, Ordovisiyen'den Güncel oluşuklara kadar değişen formasyonların oluşturduğu bir istif yer alır. Bu istifte; Ordovisiyen-Devoniyen yaşlı Yellice formasyonu, Devoniyen yaşlı Kuyucak, Kumluk ve Pınarbaşı formasyonu, Kuvaterner'den Güncel yaş aralığında oluşmuş Yamaç Molozları ve Güncel olarak çökelmiş Alüvyonlar ayırt edilmiştir. Suludere - Deştiğin arasındaki demir zuhurları 3 sınıfa ayrılmıştır. Bunlar: Belyakası spekülarit zuhuru; kuvarsitli, süt kuvarslı, spekülaritli ve/veya hematitli bantlı demirler, Kabakorusubaşıtepe ankerit zuhuru; özellikle karbonatlı kayaçların ikincil demirli çözeltiler tarafından ornatılarak oluşan ankeritler, Belyakasıçayı demirli toprak zuhuru; her iki grubun yoğun fiziksel ve kimyasal ayrışması ile oluşmuş demirli topraklardır. Spekülarit zuhurlarının komşu bölgelerde izlenen Üst Kambriyen-Alt Ordovisiyen yaşlı kayaçlarda yeralan dayklardan jeokimyasal olarak yıkanarak denizel ortama taşınan ve orada çökelen demirli çözeltilerin daha sonra metamorfizma geçirmesi süreçleriyle oluştukları kabul edilmektedir. Çalışma alanında belirlenen ana demir mineralleri; spekülarit ve hematittir. Daha az olarak ankerit, siderit, limonit, çok az götit ve şamozit izlenmektedir. Spekülaritlerde ortalama demir tenörü %64.8 kadardır. Arazi incelemeleri ve mikroskopik gözlemlerden elde edilen bulgulara göre zuhurlar ekonomik açıdan günümüz şartlarında işletilebilir rezerv ve tenöre sahip değillerdir.

ABSTRACT MINERALOGY, PETROGRAPHY AND JEOCHEMICAL INVESTIGATION OF BANDED IRON FORMATION BETWEEN SULUDERE AND DEŞTİ?İN (HÜYÜK-KONYA) Stratgraphy of the area is composed of Ordovician-Devonian aged Yellice formation, Devonian aged Kuyucak formation, Kumluk formation and Pınarbaşı formation and recent debris and alluvium. Iron ore is classified three classes in between Suludere and Deştiğin. These are; Belyakasi specularite zone which is composed of quartsite, milky quarts, specularite and/or hematite containing banded iron formations, Kabakorusubaşıtepe ankerite zone which is formed by replacement of carbonate rocks by secondary iron solutions and Belyakasıçayı irony soil zone which is formed by wheatering and chemical alteration of the previous two zones. The specularite formation has been accepted as leaching, transportation, marine deposition and metamorphism of iron solutions from dikes cutting Upper Cambrian-Lover Ordovician rocks. Main iron minerals in the investigation area are specularite and hematite, lesser amounts of ankerite, siderite, limonite and very little goethite and schamosite. Average iron rate of specularite is 64.8 percent. According to field investigations and microscopic study results, iron ores of the area don't have any economic value in the respect of reserves or average value of iron minerals.