Vektörlerden sivrisinek ve karasineklerin biyolojileri, zararları ve mücadele yöntemlerinin araştırılması

Abstract

IV ÖZET Bu çalışmada; Ülkemizde yoğun olarak problem oluşturan vektörler ve bunların mücadele yöntemleri Tuzla gölü çevresi, Güzeltepe ve Gebze'de incelenmiştir. (` Vektör. Bir organizmadan başka bir organizmaya hastalık etmeni taşıyan canlılara denir.`). Çalışmada; vektörlerden halk sağlığını önemli boyutlarda tehdit eden sivrisinekler ve karasinekler araştırma konusu olarak incelenmiştir. Bu zararlılardan sivrisinekler ; Anopheles, Aedes, Culex cinslerine ait türlerde ayrı ayrı incelenmiş, türlere ait sivrisinek larvalarına durgun veya çok az akıntısı olan su birikintilerinde rastlanmıştır. Larva mücadelesinde sivrisinek larvalarının bolca bulunduğu Tuzla gölü pilot bölge seçilmiş ve bu alanlara materyal olarak Sumilarv 0.5 G Larvasiti atılmıştır. Bu uygulamada 0.05mgr/It değerinin doz için etkinliği denenmiştir. Uygulama döneminde hava sıcaklığı 15-20 °C ve nisbi nem % 68 olarak ölçülmüştür. Ergin mücadelesinde sivrisineklerin faal olduğu gün batımı sonrası ve gün doğumu öncesi saatlerde denemeler yapılmıştır. Denemede pilot bölge olarak Güzeltepe seçilmiştir. Meteryal olarak Neosumi NS 10/5 E.C kullanılmış ve doz için 6-7 gr/ha değeri baz alınarak uygulama yapılmıştır. Deneme neticesinde kafeslerdeki sivrisineklerin %90'nının öldüğü gözlenmiştir. Karasineklerin Musca domestica türünün hayat evreleri incelenmiş; larvalarına organik atık, çöp ve gübreliklerde rastlanmıştır. Ergin karasineklerin Mayıs- Ağustos ayları arasında en yüksek populasyon derecesine ulaştıkları gözlenmiş olup en aktif oldukları saatlerinin ise 10.00- 15.00 arası zaman dilimleri olduğu tespit edilmiştir. Vektörlerle mücadele denemelerinde Adana sıtma savaş enstitüsü (A.s.s.e) ve Dünya sağlık örgütü(W.H.O) dozları proje kapsamına alınmıştır.

SUMMARY In this research.The vectors and their control methods (Which causes big problem in our country) are researched in Tuzla Lake area, Güzeltepe and Gebze (Vector: Transmits the disease from one organism to other organism.) The subject of the research was the vectors which are danger for the public health such as flies and mosquitoes. The specially of the mosquitoes such as Anopheles, Aedes, Culex genus have been chose for observation. Larvae of those genus have sea in the slow springs and lakes. In the study of larvae control, the Sumilorv 0.5 G larvacide used as a material and the Tuzla lake has been chose the research area. Aplication dose was 0,05 mg/lt (A.S.S.E.,1990) in this aplication measured air temperature was 15-20 °C and measured humidity was 68 %. Mosguito control has been take after sun sets and before sun rises.when the mosquitoes were active. In this experiment, Güzeltepe was choose as the pilot area. Neosumi NS 10/5 E.C.. was used as the material of the search and aplication dose was decided to be 6-7 gr/ha. At the and of the experimet, 90 % of the mosquitoes in the cages were oserved to be dead. The life cycle of the Musca domestica from the species of the fly was obseved and their larvaes were seen in dungs and rubbish-heaps.The mature mosquitoes have been observed to reach the highest population level in may and august and they have found to be most active between 10.00 - 15.00 hours during the day. Doses established by A.S.S.E and W.H.O were used on vectors, in this project.