Endüstriyel atıksulardaki ağır metallerin değişik bitkiler tarafından absorblanması üzerine bir çalışma

Abstract

IV ÖZET Sanayinin gelişmesi ile birlikte, üretim ve kullanma kaynaklı atıksuların arıtılması ve deşarj edilmesi problemleri ortaya çıkmıştır. Evsel ve endüstriyel atıksular, deşarj edildikleri alıcı ortamlarda flora ve faunayı olumsuz yönde etkilemişlerdir. Atıksuların arıtılmasında çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu arıtma yöntemleri, zaman, maliyet ve arıtma verimi bakımından birbirinden farklılıklar göstermektedir. Özellikle atıksularda bulunan ağır metallerin arıtılması maliyet olarak diğer kirleticilerin arıtılmasına göre daha yüksektir. Yapılan bu çalışmada, sanayileşmenin yoğun olarak yaşandığı Çayırova bölgesinde bulunan Çayırova Deresi kenarında yetişen bitkilerde ağır metaller incelenmiştir. Çayırova Deresi, sanayi bölgesinde olmasından ve evsel ve endüstriyel atıksuların bu dereye deşarj edilmesinden dolayı ağır metal yönünden oldukça zengindir. Dere, Marmara Denizi'ne dökülmektedir. Çalışmada beş farklı bitki grubu (Chlorella vulgaris (Yeşil Alg), Acer negundo (Akçaağaç), Typhaceae angustifolia L. (Su Kamışı), Lycopersicum esculentum Miller (Domates) ve Cynedon L. pers (Ayrık Otu)) incelenmiştir. Bu bitkiler, dere kenarında yetişen bitkiler olup, tamamen dere suyu ile sulanmaktadır. Bitkilerde dört farklı ağır metal (Cu, Fe, Cd ve Pb) incelenmiştir. Numuneler, beş aylık bir süre boyunca, ayda bir kez alınmıştır. Her bitki türü, bitki yoğunluğuna bağlı olarak ayrı bir noktadan alınmıştır. Yapılan analiz çalışmalarında, bütün bitkilerin en fazla kadmiyum absorbladığı görülmüştür. Kadmiyumdan sonra en çok absorblanan metal demir olmuştur. Bazı bitki türlerinde absorlama miktarı çok fazla olurken, diğer bitkilerde çok düşük olabildiği görülmüştür. Genellikle Chlorella vulgaris (Yeşil Alg) numuneleri, incelenen tüm bitkiler içinde metallerin en fazla absorblandığı bitki türü olmuştur. Bitkiler içinde Acer negundo (Akçaağaç)'ta kadmiyum en fazla absorlanan metal olmuştur. Typhaceae angustifolia L. (Su Kamışı) ve Cynedon L. pers (Ayrık Otu) numunelerinden elde edilen sonuçlar, birbiri ile paralellik göstermişlerdir.

SUMMARY vı -, f - 1 In consequence with the developments in industry, it has become a problem discharging waste water originates from industry and household usage. When domestic and industrial waste water is decharged to the environment, it has negative effects on both flora and fauna. There are various methods on purifying treatments waste water. Time, cost and yield of treatments can vary. Treating heavy metals in waste water costs more than the treatments of other materials in it. In this study, heavy metals in plants in Çayırova River, which is located at Çayırova that is known an important industrial place, are observed. Çayırova River is spilled to Marmara Sea. Çayırova River is rich on heavy metals as a results of domestic and industrial waste water that has been discharged to the stream. The study has been carried out on five different plant groups (Acer negundo, Chlorella vulgaris, Cynedon L. pers, Typhaceae angustifolia, Lycopersicum esculentum Miller. Their habitats are just besides the stream. Plants which are distributed in high nimber of population were chosen for the observation. Concentrations of four different metals (Cu, Fe, Cd and Pb) are measured on plants. Samples of plants have been taken once in one month intervals for five months. It has been seen that all the plants studied mostly absorbed Cd. Iron had the secondary absorption concentration elements. In some plants, absorption rate was observed to be high for some metals. In Chlorella vulgaris samples, it was seen that absorption rate was seen high in most of samples. In Acer negundo individuals it was observed that Cd had a high absorption rate. Cynedon L pers, and Typhaceae angustifolia samples had nearly the same results.