Egzoz gazı ile çalışan absorpsiyonlu soğutma sistemlerinin otobüslerde kullanımı

Abstract

ÖZET EGZOZ GAZI İLE ÇALIŞAN ABSORPSİYONLU SOĞUTMA SİSTEMİNİN OTOBÜSLERDE KULLANIMI Arzu KARABULUT KAVAKLI Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makine Mühendisliği Anabilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi / Tez Danışmanı : Yrd.Doç.Dr.Enver YALÇIN) Balıkesir,2005 Bu çalışmanın amacı, otobüs klima sistemlerinde egzoz gazındaki atık ısı ile çalışan Absorpsiyonlu Soğutma Sistemi'nin kullanılabilirliğini incelemektir. Böylece, kompresör tarafından tahrik edilen klasik buhar sıkıştırmalı soğutma sistemine alternatif bir sistem sağlanacaktır. Tez kapsamında Volvo-Penta' dan elde edilen bir dizel motorun deney sonuçlan incelemiştir. Dizel motora ait deney sonuçlarından otobüslerde Absorpsiyonlu Soğutma Sistemi için gerekli auk ısının bulunduğu görülmüştür. Yapılan hesaplamalarda, Absorpsiyonlu Soğutma Sistemi'nin temel elemanlarından olan kaynatıcı dizayn edilmiştir. Mevcut klima sistemlerinde kullanılan kaynatıcı ısı kapasitesini sağlayan egzoz gazı ile çıplak boru kullanılan kaynatıcıdaki boru sayılan hesaplanmışlar. Ayrıca 100 cm ve 60 cm boyunda, farklı olarak kanatçıklı kaynatıcılar kullanıldığında egzoz gazından 105 kW'a kadar ısı transfer edildiği görülmüştür. Çalışmanın sonucunda otobüslerde Absorpsiyonlu Soğutma Sistemi için gerekli atik ısının var olduğu, uygun bir kaynatıcı dizaynı ile bu ısının değerlendirilebileceği görülmüştür. ANAHTAR KELİMELER : Soğutma / Absorpsiyon / Otobüs / Klima / Egzoz Gazı. u

ABSTRACT THE USAGE OF ABSORBED COOLING SYSTEM IN BUS WHICH WORKS WITH EXHAUST GAS Arzu KARABULUT KAVAKLI Balıkesir University Istitute of Science Department of Mechanical Engineering ( M.Sc. Thesis/ Supervisor : Yrd.Doç.Dr. Enver YALÇIN) Bahkesir-Turkey, 2005 The aim of this study is to examine the availability of absorbed cooling system in bus air-conditioner system which works with waste heat in exhaust gas. Thus, an alternative system to the classical vapor compression cooling systems, run by a compressor, will be designed. In the scope of this thesis, experimental results which were obtained from Volvo-Penta diesel engine,have been examined. Due to the results of this experiment of diesel engines, it is found out that requisite waste heat is existed for the Absorption Cooling Systems, in buses. Due to the calculations, boiling design which is the main elements of Absorption Cooling System is acquired. Exhaust gas which provides the capacity of boiling heat in existing air conditioning systems and number of pipes in boiler which has naked pipe are calculated. Besides, it is found out that there has been a heat transfer up to 105 kW from the exhaust gas when different sized fin boilers in 100 cm and 60 cm. were used. As a result of this study, it has been found out that the requisite waste heat is existed in bus absorption system and it can be evaluated by using an appropriate boiler design. KEYWORDS: Cooling / Absorption / Bus / Air Conditioning / Exhaust Gas. m