Achillea (Anthemideae) cinsi Filipendulinae ve Santolinoidea seksiyonunlarına ait yedi türün uçucu yağ kompozisyonları ve antimikrobiyal aktivite özellikleri

Abstract

ÖZETACH LLEA (ANTHEM DEAE) C NS F L PENDUL NAE VESANTOL NO DEA SEKS YONUNLARINA A T YED TÜRÜNUÇUCU YAĞ KOMPOZ SYONLARI VEANT M KROB YAL AKT V TE ÖZELL KLERÖzlem HACIOĞLUBalıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,Biyoloji Anabilim Dalı(Yüksek Lisans Tezi / Tez Danışmanı: Doç. Dr. Ayşe Dilek AZAZ)Balıkesir, 2005Türkiye'nin farklı bölgelerinden toplanan Achillea cappadocica Housskn. &Bornm., A. clypeolata Sm., A. coarctata Poir., A. gypsicola Hub.-Mor., A.spinulifolia Fezl ex Boiss., A. teretifolia Willd. ve A. vermicularis Trin. türlerinintoprak üstü kısımlarının hidrodistilasyon ile uçucu yağları elde edilerek GC veGC/MS ile kimyasal bileşimleri belirlenmiştir. Kamfor, A. clypeolata (% 54.85), A.coarctata (% 30.71), A. spinulifolia (% 30.07), A. vermicularis (% 24.05), A.cappadocica (% 22.6) ve A. gypsicola (% 20.64) uçucu yağlarında ana bileşen olarakbelirlenmiştir. A. teretifolia uçucu yağının ana bileşeni olarak ise % 81.95 oranıylakrisantenil asetat belirlenmiştir.Elde edilen her bir uçucu yağın; Enterobacter aerogenes NRRL 3567,Escherichia coli ATCC 25292, Proteus vulgaris NRRL 123, Pseudomonasaeruginosa ATCC 27853, Staphylococcus aureus ATCC 6538, Candida albicans,Alternaria brassicola, Aspergillus flavus, A. niger ve Penicillium expansum'a karşıantibakteriyel ve antifungal aktivite özellikleri belirlenmiştir. Bütün uçucu yağlar testbakterileri ve Candida albicans üzerinde üremeyi durdurucu etki gösterirken,mikrofunguslara karşı zayıf antifungal etki gösterdikleri belirlenmiştir. Diğertaraftan A. vermicularis uçucu yağının test funguslarından hiçbirinin üreme vegelişmesini inhibe etmediği gözlenmiştir.ANAHTAR SÖZCÜKLER: Achillea / Uçucu Yağ / Kimyasal KompozisyonAntibakteriyel Aktivite / Antifungal Aktivite/ii

ABSTRACTCOMPOSITION AND THE IN VITRO ANTIMICROBIAL ACTIVITIESOF THE ESSENTIAL OILS OF SEVEN ACHILLEA (ANTHEMIDAE)SPECIES, SECTION BELONGING TOFILIPENDULINAE AND SANTOLINOIDEAÖzlem HACIOĞLUBalikesir University, Institute of Science, Department of Biology(M. Sc. Thesis / Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Ayşe Dilek AZAZ)Balikesir, 2005Aerial parts of Achillea cappadocica Hausskn. & Bornm., A. clypeolata Sm.,A. coarctata Poir., A. gypsicola Hub.-Mor., A. spinulifolia Fezl ex Boiss., A.teretifolia Willd. and A. vermicularis Trin. collected from different parts of Turkeywere subjected to hydrodistillation to yield essential oils and analysed by GC andGC-MS. Camphor was the main component in the oils of A. clypeolata, A.coarctata, A. spinulifolia, A. vermicularis, A. cappadocica and A. gypsicolarespectively (54.85 %, 30.71 %, 30.07 %, 24.05 %, 22.6 %, 20.64 %). The oil of A.teretifolia contained chrysanhenyl acetate (81.95 %) as the main constituent.The antibacterial and antifungal activity of seven essential oils was evaluatedagainst Enterobacter aerogenes NRRL 3567, Escherichia coli ATCC 25292, Proteusvulgaris NRRL 123, Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853, Staphylococcus aureusATCC 6538, Candida albicans, Alternaria brassicola, Aspergillus flavus, A. nigerand Penicillium expansum. All tested bacteria and Candida albicans were inhibitedby all the essential oils. The essential oils showed weak antifungal activity againstall microfungi tested. On the other hand the tested microfungi were not inhibited bythe essential oil of A. vermicularis.KEY WORDS: Achillea / Essential Oil / Chemical Composition / AntibacterialActivity / Antifungal Activity.iii