Bazı zeytin çeşitlerinde SAD geninin ekspresyon seviyelerinin belirlenmesi ve polimorfizm analizi

Abstract

Bu çalışmada, zeytin yağının ana bileşenlerinin yaklaşık % 85' ini oluşturanoleik asitin biyosentezini katalizleyen (enzimi kodlayan) ?9-Stearoyl ACP desaturazınçeşitler arası ve meyve gelişim aşamalarındaki mRNA seviyeleri tespit edilerek, buaşamalardaki yağ verimleriyle karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu genin çeşitler arasırestriksiyon polimorfizmi tespit edilmiş ve bu polimorfizmin yağ verimiyle ilişkisiincelenmiştir. Meyve örnekleri Edremit Zeytincilik Fidan Üretme İstasyonu' nunbahçesinde bulunan, Ayvalık, Memeli, Kiraz, Uslu ve Memecik zeytin çeşitlerindenTemmuz ve Kasım aylarında toplanmıştır.Zeytin meyvelerinden izole edilen RNA örneklerinden RT-PCR ile her çeşit içinayrı ayrı ?9-Stearoyl ACP desaturaz genine ait cDNA çoğaltılmıştır. Agaroz jelelektroforezi ile ekspresyon seviye farklılığı tespit edilmiştir. Sonuçların analizi, yağlıkçeşitlerde ekspresyon seviyesinin (sofralık olanlara kıyasla daha fazla) gelişime paralelolarak arttığını, meyvedeki yağ oranının genin mRNA ekspresyon seviyelerine paralelsonuçlar verdiğini ortaya çıkarmıştır. Her çeşitten RT-PCR yoluyla elde edilen cDNA'ların 4 farklı restriksiyon enzimi ile kesimi sonucu, zeytin genomunda bulunduğu bilinenbu genin (?9-Stearoyl ACP desaturaz) iki kopyasının, bütün çeşitlerde Msp I kesimbölgesi açısından fark gösterdiği tespit edilmiştir. Hinf I kesim bölgesi içinse çeşitlerarası polimorfizm olduğu görülmüştür. Genomik DNA' dan elde edilen PCR ürünlerininaynı enzimlerle kesilmesi bu polimorfizmleri doğrulamıştır.ANAHTAR KELİMELER: Zeytin, zeytin yağı, Olea europaea L., ?9-StearoylACP desaturaz, mRNA ekspresyon seviyeleri

In this study, Stearoyl ACP desaturase which is responsible for oleate (thatcomprises about 85 % of the major compounds of olive oil) biosynthesis wasinvestigated in olive (Olea europaea L.) cultivars with respect to expression levelsbetween cultivars in two developmental stages, and correlation of oil yield.Polymorphism of this gene among cultivars, and relationship between polymorphism ofthis gene and oil yield was also investigated. Olive fruit samples was obtained fromEdremit Olive Seedling Propagation Station from Ayvalık, Memeli, Kiraz, Uslu, andMemecik cultivars in July and November.Using total RNA extracted from each olive fruit sample, RT-PCR was performedand difference of ?9-Stearoyl ACP desaturase mRNA levels was determined. Cultivarsmajorly used for oil were found to contain more mRNA expression than that of cultivarsmajorly consumed as table olive. Developmental expression was in parallel with oilyield especially for oil olives. Restriction analysis of ?9-Stearoyl ACP desaturasecDNA with four different enzymes revealed a polymorphism (MspI) between two copiesof this gene in olive genome, and a polymorphism between oil cultivars and tablecultivars (HinfI). Restriction analysis of PCR amplifications from genomic DNA alsoconfirmed these polymorphysms.KEYWORDS: Olive, olive oil, Olea europaea L., ?9-Stearoyl ACP desaturase,mRNA expression levels.