Balıkesir Çağış köyü ve Savaştepe Yağcılı köyü bentonitlerinin jeoteknik özellikleri ve katı atık sahalarında kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi

Abstract

İnsan kaynaklı üretim ve tüketim, dünya nüfusunun artısına baglı olaraksürekli artmaktadır. Böylece daha fazla miktarda katı atık artısı meydanagelmektedir. Bu katı atıkların sebep oldugu yer altı suyu kirlenmesi, koku kirliligi vegörüntü kirliligini önlemek amacıyla düzenli katı atık depolama sahaları yapılmasıgerekmektedir.Düzenli bir katı atık depolama alanı için depolama tabanını olusturacak alt veüst geçirimsizlik tabakasının permeabilite degeri 1x10-8 m/sn veya bu degerden dahaküçük olmalıdır. Bu amaçla Balıkesir ? Çagıs köyü ve Savastepe ? Yagcılı köyübentonitlerinde permeabilite deneyleri uygulanmıstır. Burada amaç, güvenligeçirimsizligi saglamak ve atık suların yer altı sularına karısmasını önlemektir.Savastepe ? Yagcılı ve Balıkesir ? Çagıs Köyleri bentonitlerinin jeotekniközelliklerini belirlemek amacıyla örselenmemis ve örselenmis numune alınaraklaboratuvar deneyleri yapılmıs, indis, Atterberg, elek analizi, kompaksiyon,permeabilite ve serbest basınç deneyleri yapılmıstır. Örselenmemis numunelersahada, 6 ayrı noktadan Shelby tüpleri ile alınmıstır.Çagıs numunelerinin kil tane boyu içerikleri, Yagcılı numunelerine göre dahafazla oldugu için plastisite indisleri ve likit limitleri de yüksek degerlerle temsiledilmektedir. Elde edilen likit limit ve plastisite indisi degerlerine göre numuneler,plastisite kartında ?MH? yani yüksek plastisiteli silt olarak belirlenmistir. Elde edilenlikidite indisi degerlerine göre Çagıs ve Yagcılı numunelerinin her ikisi de katı ? sertolarak belirlenmistir. Yagcılı köyü numuneleri ortalama olarak % 15.5 kum, % 67.3silt ve % 17.6 kil tane boyu malzemelerden olusurken, Çagıs köyü numuneleri %14.6 kum, % 57.7 silt ve % 27.5 kil tane boyutlu malzemelerden olusmaktadır.Kompaksiyon karakteristik özelliklerine göre Yagcılı numuneleri Çagısnumunelerine göre daha fazla sıkısma özelligi göstermektedir. Çagıs ve Yagcılınumuneleri, geçirgenlik katsayısı çizelgesinde ?pratik olarak geçirimsiz? olarakbelirlenmistir. Yagcılı ve Çagıs numunelerinde serbest basınç deneyleri yapılmıs vesırası ile ortalama olarak 2.42 kg/cm2 ve 2.51 kg/cm2 olarak belirlenmistir.ANAHTAR SÖZCÜKLER: katı atıklar / jeoteknik özellikler / yer altı suları/ geçirgenlik.

Human resourced production and consumption continuously increasedepending on increase of the world?s population. Thus more solid wastes occur.Sanitary solid waste landfills should be made for preventing ground water pollution,smell pollution and view pollution caused by these solid wastes.Permeability volue of lower and upper layers forming storage floor should be1x10-8 m/sn or less than for a sanitary solid waste landfill. For this aim, permeabilitytests were done on Balikesir ? Cagis village and Savastepe ? Yagcili villagebentonites for the purpose comparing the usage in solid waste landfills. The maingoal in here is gaining safe permeability conditions and preventing mixing of wastewaters to ground waters.Undisturbed and disturbed samples were collected to determine geotechnicalproperties of Savastepe ? Yagcili and Balikesir ? Cagis village bentonites.Undisturbed samples were taken from six different location by Shelby sample tubes.Index, atterberg limits, sieve analysis, compaction tests, falling head permeabilitytests and unconfined compression tests were done.Cagis samples represent with high plasticity index and liquid limit. BecouseCagis samples have higher clay grain size content than Yagcili samples. All samplesare ?MH? that is to say high plasticity silt on plasticity chart according to their liquidlimit and plasticity index value. Both of Cagis and Yagcili samples were determinedas ?solid ? hard? according to their liquidity index values. Yagcili villige samplesconsist of on average 15.5 % sand, 67.5 % silt and 17.6 % clay grain size materialsand Cagis villige samples consist of on average 14.6 % sand, 57.7 % silt and 27.5 %clay grain size materials. Yagcili samples have more compaction properties thanCagis samples according to their compaction characteristics properties. Cagis andYagcili samples were determined as ?practically impervious? on the coefficientpermeability table. Unconfined compression tests were done on Yagcili and Cagissamples and on average respectively they are dedicated 2.42 kg/cm2 and 2.51 kg/cm2.KEY WORDS: Solid wastes / geotechnical properties / ground waters /permeability.