Deneysel böbrek iskemi-reperfüzyon hasarında kafeinin oksidan-antioksidan sistem üzerine etkileri

Abstract

Kafein yiyecek ve içeceklerde yaygın olarak bulunan bir pürin alkoloitidir. Günümüzde her gün düzenli olarak tüketilen kahve, çay, kola, çikolata ve bazı gazlı içecekler kafein içerirler. Çalışmanın temel hedefi olarak, iskemi reperfüzyon hasarı oluşturulan rat böbreklerinin, oksidan antioksidan sistemi üzerine kafeinin etkisinin araştırılması belirlendi. Çalışmaya alınan tüm sıçanların böbrek dokularından ve serumlarından lipit peroksidasyon ürünü olan MDA ve protein oksidasyon ürünü olan PC düzeyleri ölçüldü. Ayrıca, kafeinin antioksidan özelliğini incelemek için, enzimatik ve non-enzimatik antioksidan sistem üzerinde araştırmalar yapıldı. Böbrek dokularından ve serumlarından SOD, GSH-Px, katalaz aktiviteleri ve NO düzeyleri ölçüldü. Çalışmada 32 adet (300-350 gr ağırlığında) Wistar türü albino erkek sıçan kullanıldı. Sıçanlar dört eşit gruba ayrıldı. Grup I: Kontrol grubuydu. Grup II: İ-R+distile su, Grup III: İ-R+15 mg/kg kafein, Grup IV: İ-R+45 mg/kg kafein uygulanan gruplardı. Çalışmanın sonuçları, deney yapılan sıçanlarda, farklı dozlarda uygulanan kafeinin böbrek dokusu ve serumlarında MDA düzeylerini azalttığını, PC düzeylerini ise arttırdığını göstermektedir. Kafeinin sıçan böbrek dokusu ve serumlarının SOD enzim düzeyine etkisi görülmemiş, yüksek dozunda GSH-Px enzim düzeyinde düşme, katalaz enzim düzeyinde artış gibi antioksidan enzimler üzerine istatistiksel olarak anlamlı etkileri bulunmuştur. NO düzeyleri incelendiğinde, kafeinin artan dozuna paralel NO düzeyinde anlamlı artış olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlara göre kafeinin çalışma dozlarında, lipitler üzerine antioksidan, proteinler üzerine ise oksidan etkileri olduğunu söyleyebiliriz. Kafeinin oksidan ve antioksidan olarak farklı etki dozlarının belirlenmesinde, etki mekanizmalarının anlaşılmasında ileri hayvan ve insan çalışmalarının gerekli olduğunu düşünmekteyiz.

Caffeine is a purine alkaloid widely found in foods and beverages. Several beverages such as coffee, tea, coke and also chocolate are widely consumed and contain caffeine. The main aim of the study was to investigate the effect of caffeine on the oxidant antioxidant system of rat kidneys in which ischemia reperfusion injury was induced. Levels of MDA, a lipid peroxidation product and PC, a protein oxidation product were measured from kidney tissue samples and serum of all the rats included in the study. Also investigations were carried out involving the enzymatic and non-enzymatic antioxidant system to study the antioxidant property of caffeine. SOD, GSH-Px, catalase activities and NO levels were measured from kidney tissues and serum. 32 (of 300-350 gr weight) Wistar albino male rats were used. The rats were separated into four equal groups. Group I: Control group, group II: I-R + distilled water, group III: I-R + 15 mg/kg caffeine, group IV: I-R + 45 mg/kg caffeine. The results of the study showed that caffeine given in different amounts reduced MDA levels and increased PC levels in kidney tissues and serum. Caffeine showed no effect on kidney tissue and serum SOD enzyme level, GSH-Px enzyme levels were decreased with high dosage and catalase enzyme levels were increased; these findings were statistically significant. A parallel increase to the caffeine dosage was seen in NO levels. According to the results of this study, caffeine showed antioxidant effects on lipids and oxidant levels on proteins in study doses. We believe that further animal and human studies are necessary to determine the different effect doses of caffeine as an oxidant and antioxidant agent.