Bipolar bozukluk tanılı hastalar ve birinci derece akrabalarında mizaç özelliklerinin karşılaştırılması ve kiliniğe yansımaları

Abstract

Bu çalışmada bipolar bozukluk tanılı hastaların mizaç özelliklerini belirlemek, kilinik özelliklerle, işlevsellik ve dürtüsellik düzeyleri ile ilişkisini araştırmak ve yanı sıra ailedeki mizaç özellikleri ilişkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. hipotezimiz hastaların kendi mizaç özellikleri ile ailesindeki bireylerin mizaç özellikleri arasında bir ilişkinin bulunabileceği, hastalrdaki baskın mizaç özelikleri ile dürtüsellik düzeyleri arasında doğru, işlevsellik düzeyleri arasında ise ters yönde bir ilişkinin kurulabileceği yöndedir.Çalışmamıza klinik görüşme sonucunda Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı Yeniden Gözden Geçirilmiş Dördüncü Baskı (DSM-IV-TR) tanı ölçütlerine göre bipolar bozukluk tanısı konan ve halen remisyonda olan 60 hasta ve bu hastaların 60 sağlıklı birinci derece akrabaları dahil edildi. Tüm katılımcılara Sosyodemografik ve Tıbbi Bilgi Formu verildi ve DSM-IV Eksen I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-I), afektif mizacı değerlendirmek için Memphis, Pisa, Paris ve San Diego Mizaç Değerlendirme Anketi Türkçe formu/MPPS-MD (TEMPS-A) anketi ve Bipolar Bozuklukta İşlevsellik Ölçeği (BB-İ), Barratt Dürtüsellik Ölçeği, 11. versiyon (BIS-11) uygulandı.Bulgularımıza göre depresif mizaç kadınlarda daha sıktı; siklotimik mizaç erken hastalık başlangıç yaşı, sinirli mizaç ise psikotik özellikli atak varlığı ile ilişkiliydi. En çok depresif ve endişeli mizacın işlevselliği bozduğu; hipertimi dışında tüm mizaç özelliklerinin genel anlamda dürtüsellik düzeylerini arttırdığı; motor dürtüselliğin tüm mizaç özellikleri ile ve dikkatle ilişkili dürtüselliğin depresif, siklotimik ve hipertimik mizaç ile ilişkili olduğu gözlendi. Bulgularımız, bipolar bozukluk hastalarının ataklar arası iyilik dönemlerinde bile afektif değişimler yaşadığını ve hatta bu mizaç düzensizliklerinin etkilenmemiş akrabalarında da gözlendiğini ortaya koymakta ve bipolar bozukluğun gelişiminde hipertimik mizacın ailesel, olasılıkla kalıtsal, temelini doğrulamaktadırAnahtar kelimeler: bipolar bozukluk, mizaç, TEMPS-A, dürtüsellik, işlevsellik

The aim of this study was to explore the prevalance rates of domimnant affective temperaments among patients with bipolar disorder and their unaffected first degree relatives; and besides to evaluate the relationship between affective temperaments and the clinical features, impulsivity levels and functioning of bipolar patients.In this research, 60 euthymic patients, diagnosed as bipolar disorder according to Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Fourth Edition (DSM-IV), and their 60 unaffected first-degree relatives were included. All participants completed a sociodemographic questionnaire and were administered SCID-I; affective temperaments were assessed with Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris and San Diego Autoquestionnaire (TEMPS-A) Turkish version. The bipolar patients were evaluated with the Barratt Impulsiveness Scale (BIS-11) and the Bipolar Disorder Functioning Questionnaire (BDFQ).Our results showed that depressive temperament was more frequent in females and cyclothymic temperament was correlated with earlier onset of disease, and irritable temperament in patients was asoociated with the presence of psychotic features. Depressive and anxious temperaments were associated with poor functioning. Temperaments, except hyperthymia, showed greater impulsivity. Besides, motor impulsivity was associated with all temperament subtypes whereas attention impulsivity with only depressive, cyclothymic and hyperthymic temperaments.Our findings suggest that bipolar patients show affective variants even in remission, and these affective variants are observed in unaffected first-degree relatives, and therefore implicate the familial, possibly genetic basis, for the hyperthymic temperament in the genesis of bipolar disorder.Key words: bipolar disorder, temperament, TEMPS-A, impulsivity, functioning