Ailevi Akdeniz ateşi hastalarında vitamin D düzeyinin klinik bulgularla ilişkisi

Abstract

Giriş ve Amaç: Ailevi Akdeniz Ateşi (AAA), MEFV genindeki mutasyonlarla ilişkili ve otozomal resesif kalıtım gösteren, tekrarlayan periyodik ateş atakları ve süregelen subklinik inflamasyonla ka¬rakterize olan otoinflamatuvar bir hastalıktır. Literatürde kronik inflamasyonla vitamin D eksikliğininin birlikteliğini gösteren çalışmalar mevcuttur. Biz de buradan hareketle AAA hastalarında vitamin D düzeyinin hastalık seyri, komplikasyonlar, klinik sonuçlar ve MEFV mutasyonları ile olası ilişkisini araştırmayı amaçladık.Gereç ve Yöntem: Hastanemiz polikliniğinde Tell-Hashomer kriterleri ile tanı alan, AAA tanılı 70 hasta ve kontrol grubu olarak da ailesinde AAA öyküsü bulunmayan 50 sağlıklı katılımcı alındı. Tüm hastaların demografik özellikleri, hastalık süreleri, AAA eşlik eden komplikasyonları (amiloidoz, artrit, miyalji, erizipel vs.) ve MEFV mutasyonları kaydedildi. Hastaların ataksız dönemdeki akut faz reaktanları (WBC, CRP, ESH, fibrinojen), PTH, Ca ve P gibi laboratuar değerleri kaydedildi. Hasta ve kontrol gruplarında 25(OH) D3 düzeyi ölçüldü. Proteinüri ve albüminüri tayini için UACR, UPCR veya 24 saatlik idrarda protein ve mikroalbümin hesabı yöntemi kullanıldı. Vitamin D eksikliği ve yetersizliği olan hastalara oral vitamin D3 tedavisi uygulandı. Vitamin D düzeyinin AAA hastalık klinik seyrine etkisini saptamak için Pras hastalık ağırlık skorlaması kullanıldı.Bulgular: AAA hastalarında serum vitamin D düzeyi kontrol gurubuna göre anlamlı olarak daha düşüktü (p<0,001). Çalışmamızda ateş, artrit, eklem ağrısı, miyalji, plörit ve erizipel benzeri eritem gibi klinik bulguları olan hastaların vitamin D düzeyi bu klinik özelliklere sahip olmayanlara göre daha düşük saptandı. Bu klinik özelliklerle vitamin D düzeyi arasında yapılan karşılaştırmada grup içi anlamlı bir ilişki saptanmadı. Diğer yandan, plörit yakınması tarifleyen olguların ortalama D vitamini düzeyi, bu yakınmaya sahip olmayanlara göre anlamlı derecede düşük bulundu (p=0,018). Hem vitamin D eksikliği hem de vitamin D yetersizliği olan hastaların Pras skorlaması vitamin D replasman tedavisi sonrası anlamlı bir şekilde düşük ölçüldü (p<0,001).Sonuç: AAA hastalarında vitamin D eksikliği veya yetersizliği kronik inflamasyon ile ilişkili olabileceğini ve bu nedenle vitamin D replasmanı yapılmasının hastaların klinik seyirlerinde iyileşme sağlayacağını düşünüyoruz.Anahtar kelimeler: Ailevi Akdeniz ateşi, vitamin D, Pras skorlaması.

Introduction and Purpose: Familial Mediteranean Fever (FMF) is an auto-inflammatory disease that has an autosomal recessive inheritance related to the mutations in the MEFV gene. The clinical picture is repeating periodical attacs of fever and and serosal inflammation. Subclinical inflammation may also continue during attack free intervals. Some clinical trials showed vitamin D deficiency which might be a surrogate to chronical inflammation in FMF. From this point of view, we intended to investigate vitamin D deficiency and its relations with the complications, clinical picture and MEFV mutations in FMF patients. Material and Method: Seventy FMF patients diagnosed by the Tell-Hashomer criteria and 50 healthy participants with no history of FMF in their families are included to the study. Demographic features, illness durations, disease complications (amyloidosis, arthritis, myalgia, erysipelas, etc.) acute phase reactants such as (WBC, CRP, ESH, fibrinogen) during attack free period and MEFV mutations were recorded. FMF patients were also tested for proteinuria and microalbuminuria. The serum level of 25(OH) D3 was measured on the patient and control groups. Patients with deficiency and insufficiency were treated with vitamin D for eight weeks. Pras disease weight scoring was used before and after vitamin D treatment to detect the possıbl effect of vitamin D to the clinical course of FMF.Results: The level of serum vitamin D was significantly lower in patients than the control group (p<0.001). The vitamin D level of the patients who had fever, arthritis, arthralgia, myalgia and erysipelas-like erythema clinical features were lower than those who did not have these clinical features but the relation did not reach statistical significance. On the other hand, the average vitamin D level of those who had pleuritic complaints was detected significantly lower than those who did not (p=0,018). The Pras scoring of both the patients with vitamin D deficiency and vitamin D insufficiency were better after vitamin D replacment (p<0,001).Conclusion: Almost all FMF patients have vitamin D deficiency or insufficiency which might be related to the chronic inflammation. According to our findings we may suggest that vitamin D replacement might be helpful to improve the clinical course of FMF.Key words: Familial Mediterranean Fever, vitamin D, Pras scoring