Multipl skleroz hastalarında postüral denge düşme ve yorgunluğun değerlendirilmesi

Abstract

Sıklıkla 20-40 yaş arası genç erişkinleri etkileyen, kadınlarda erkeklerden daha fazla görülen, yineleyen ataklarla seyreden, demiyelinizan, inflamatuar, nörodejeneratif bir hastalık olan Multipl Skleroz (MS)'da denge, düşme ve yorgunluk arasındaki ilişkiye dair yeterince çalışma yapılmamıştır. Bu çalışma; MS hastalarında günlük yaşam aktivitelerini etkileyen nedenlerden olan postural denge, düşme ve yorgunluk arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacı ile planlandı.EDSS skoru 3,5 ve altı olan 13 erkek ve 37 kadından oluşan toplam 50 MS hastası ve 27 kadın 23 erkek toplam 50 sağlıklı gönüllü çalışmaya alındı. Hasta ve kontrol grubunda FSS (Fatigue severity scale; yorgunluk değerlendirme ölçeği) skorları, Biodex denge sistemi ile değerlendirilen denge test sonuçları ve düşme risk skorları; hasta grubunda son 1 yıl ve son 6 ayda düşme, EDSS skoru, VEP, OKB ve hastalık süresi kaydedildi. FSS skoru 4,5 ve üzeri olanlar yorgun olarak kabul edildi. MS hastalarının %50'si düşme tarifliyordu ve hastaların %50'sinde yorgunluk tespit edildi. Hasta grubunda kontrol grubuna göre postural denge testleri bozuk ve düşme riski yüksek olarak saptandı. Ayrıca düşme tarifleyen ve yorgun olan MS hastalarında denge test skorları ve düşme riski anlamlı derecede artmıştı.Tam ambulasyon ve düşük EDSS skorlarına rağmen MS hastalarında, günlük yaşam aktivitelerini kısıtlayan yorgunluk, denge bozukluğu ve düşme riskinin arttığı saptandı. MS hastalığının yönetiminde klinisyenler için yol gösterici olabilecek, bu bulguları destekleyecek ve geliştirecek geniş kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, postural denge, düşme, yorgunluk, Biodex denge sistemi

There have been no adequate studies performed on the relationship between balance, falling and fatigue in multiple sclerosis (MS), which is a demyelinating, inflammatory and neurodegenerative condition, that is more common women than man and often affectyoung adults in the age range from 20 to 40 years, is characterized by recurrent episodes and have an unpredictable course. This study was planned to evaluate the relationship between postural balance, falling and fatigue, which are factors that affect activities of daily living in MS patients. A total of 50 MS patients, 13 male and 37 female with EDSS scores of 3.5 and below and 50 healthy subjects, 23 male and 27 female were included in the study. Falling episodes over the last one year and six months, EDSS scores, VEP, OCB, disease duration were enrolled in MS patients. Healthy subjects's and MS patients's FSS (Fatigue Severity Scale; a scale to evaluate fatigue) scores, balance results as evaluated by Biodex Balance System and risk of falling scores were recorded. Subjects with FSS scores 4.5 and above were considered to have fatigue. Fifty percent of the MS patients described falling and fatigue was observed in 50% of the patients. Patients had poor postural balance test results and higher falling risk compared to the control group. In addition, balance test scores and falling risk was significantly increased in subjects who described falling and were fatigue. Despite full ambulation and low EDSS scores, MS patients were found to have increased fatigue, impaired balance and risk of falling, factors that affect activities of daily living. Comprehensive studies to guide clinicians in the management of MS and to support and further these results are needed.Key Words: Multiple Sclerosis, Postural Balance, Falling, Fatigue, Biodex Balance System