Diyabet hastalarının diyabetik ayak ve ayak bakımı konusundaki bilgi düzeyleri ve davranışlarının değerlendirilmesi

Abstract

GİRİŞ: Diyabetik ayak; diyabet görülme sıklığının artışına bağlı olarak, günümüzde daha fazla görülen, tedavi süreci uzun, zor ve pahalı olan çok önemli bir sağlık problemidir.AMAÇ: Bu çalışma diyabetin en önemli ve ciddi komplikasyonlarından biri olan diyabetik ayaktan korunmak için iyi bir glisemik kontrolün yanı sıra yara oluşumunu önleyecek ya da yara oluştuğunda da hastanın tedaviye etkin katılımını sağlayacak bilgi, tutum ve davranışlarını ortaya koymak için yapılmıştır.GEREÇ VE YÖNTEMLER: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Hastanesi'ne 2018 Eylül ayında yatarak veya ayaktan başvuran diyabetli hastalar çalışmaya dâhil edilmiştir. Hastalara diyabetik ayak ve diyabetik ayak bakımı üzerine bilgi düzeyini değerlendiren 41 soruluk bilgi formu verilmiştir. Verilen cevaplar SPSS 19 hazır yazılım programı ile analiz edilmiştir. BULGULAR: Çalışmaya toplam 100 diyabet tanısı olan hasta dahil edilmiştir. Hastaların %53'ü erkek %47'si ise kadındır. Çalışmaya dahil edilen hastaların %82'si evlidir, %18'i ise bekar veya duldur. Çalışmaya katılan hastalar eğitim durumuna göre incelendiğinde ise tüm hastaların %21'inin okuma yazmayı bilmediği saptanmıştır. Her iki cinsiyetin ve her iki medeni durumun sorulan sorulara verdikleri cevaplar genelde benzerdir. Ayaklarımı kuruladıktan sonra nemlendirici sürerim sorusuna kadınlar ve bekarlar daha fazla evet cevabını vermiştir ve bu oran istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Eğitim durumu lisansüstü olanlarda diyabette ayak bakımı daha önemlidir cevabı da fazla bulunmuştur. HbA1c düzeyi 7,5 altı olanlarda, diyabetik ayak konusunda eğitim alanlarda ve diyabetik ayağı olmayanlarda sorulan sorulara evet cevabını verme oranı daha fazla bulunmuştur. SONUÇ: Diyabetik ayak diyabetin bireysel, kitlesel ve maddi açıdan önemli bir komplikasyonudur. Koruyucu hekimlik çerçevesinde bu durumun oluşmadan önlenmesi bu nedenle önem arz eder. Hastaların hangi noktalarda eksik olduğu, hangi davranışları kimlerin sergilemesinin daha olası olduğu vurgulanmaya çalışılmıştır. Gerek çalışmamızdan gerekse literatürdeki yayınlardan alınan sonuçlar diyabetik popülâsyonun eğitimine ilişkin alınacak yolun halen çok fazla olduğunu göstermektedir.ANAHTAR KELİMELER: Diyabetik ayak, ayak bakımı, eğitim

BACKGROUND and AIM: Diabetic foot is a very important health problem which is more common today due to the increase in the incidence of diabetes mellutis, and treatment process is long, difficult and expensive. The aim of this study is to reveal the knowledge, attitudes, and behaviors which provide to avoid ulcer formation and provide effectively participation of patients in the presence of diabetic foot ulcer (DFU) that is one of the most important and serious complications of diabetes mellitus, in addition to successful glycemic control.MATERIAL and METHODS: Study is performed with patients with diabetes mellutis who refer to Tokat Gaziosmanpasa University School of Medicine Hospital in september 2018. Participants completed set of 41 questions on information form that evaluate knowladge level about diabetic foot and diabetic foot care. Answers data were analyzed by SPSS 19 program. FINDINGS: Total of 100 diabetic patients were included in the study.53 % of patients were male, 47 % were female. 82 % of patients were married and 18 % of patients were single or widow. Regarding education level, it is detected that 21 % of patients were analphabetic. The answers of the both sexes and the both marital status to the questions asked are generally similar. About ''I use moisturizer after drying my foots'' question, yes answer is much more among women and single patients than others. It is detected that ''foot care in diabetes is more important'' answers are more among patients who graduate education than others. Rate of answer 'yes' to questions asked is higher among patients who have HbA1c level under 7,5, patients who have training about diabetic foot and patients who have not diabetic foot.CONCLUSION: Diabetic foot is an important complication of diabets mellutis which has individual, social and economic effect. Within the framework of preventive medicine, prevention of this complication has significance. In this study it is emphasized that at which points the patients are missing and what behaviors more likely to display by whom. The results of our study and publications in the literature are showed that education of diabetic population is insufficient.KEY WORDS: Diabetic foots, Foot care, Education