25 numaralı Tokat Şer`iye Siicili`nin (1234-1236/1819-1821) transkripsiyonlu metni ve değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma, Tokat'ın 25 Numaralı Şer 'iye Sicili 'nini transkribsiyonu ve değerlendirmesinden oluşmaktadır. 25 numaralı Tokat Şer 'iye Sicili, 1234-1236 / 1819-1821 tarihleri arasındaki Tokat mahkeme kayıtlarım içermektedir. Sicilin içerisinde padişah fermanı, buyruldu, veraset davaları (miras), tereke kayıtlan (kişinin ölümünden sonra kalan her türlü varlığı), vasi tayini (bir kişi adına vekil atanması), hüccet kayıtlan, vakfiye, nafaka davaları ve çeşitli konularla ilgili defter; 166 sayfa ve 57 varaktır. Defterde 217 adet sicil kaydı bulunmaktadır. Sicillerin yazılışında yazı tarzı genellikle fazla değişmemiştir. 1819-1821 yıllan arasında Sicil kayıtlarının çevrilmesi ve değerlendirilmesi sonucunda halk arasında kullanılan lakaplar, giyecek, yiyecek ve ev eşyaları isimleri ile Tokat'a bağlı kaza, nahiye, köy, mezra ve mahalle adlan tespit edilmiştir. Sicildeki kayıtlara bakıldığında Tokat'ta Müslüman ve Gayr-ı müslim halk iç içe yaşadıkları, farklı meslek guruplarının olması ve Özellikle Tokat'ta buğday ve arpa gibi tarım ürünlerinin Sivas sancağı ve Samsun iskelesine gönderilmesi, tarımın Tokat ekonomisinde önemli bir yeri olduğunu göstermektedir. Yine defterde tereke kaydı ve çeşitli konularda hüccet kayıtları oldukça fazladır. Tereke kayıtlarında ölen kişinin geride bıraktığı bütün mallarının adı, miktarı, değeri, kime ne kadar verileceği, borçlan ve cenazesi için harcanacak giderleri ayrı ayrı belirtilmektedir. Osmanlı Devleti'nin siyasi açıdan çok çalkantılı olduğu; dışarda İngiliz, Rus ve İran savaşlarıyla uğraşırken, içerde azınlıkların bağımsızlık için ayaklandıkları, Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanarak yeni bir devlet kurması, ayanların Sened-i İttifakla birlikte geniş yetkilere sahip olmaları, Mısır valisi Mehmet Ali Paşa'nınIV isyanı, Tanzimat'ın ilanı gibi bir çok iç ve dış olaylarla uğraştığı bir dönemde; 25 numaralı Tokat Şer'iye Sicilinde dönemin siyasi olaylarına değinilmemiştir. Özellikle farklı inanış ve etnik gurupların bir arada yaşadığı Tokat'ta olaylardan etkilenmemesi ya da olaylardan uzak kalması kayda değer bir olaydır. Sicilde; para basımı, değerinin yeniden ayarlanması ve buna karşı çıkacak kişilerin cezalandırılması ile ilgili bir de kayıt bulunmaktadır. Yine sicildeki tereke kayıtlarında Kalhane terimi geçmektedir. Bu da bize Tokat'ta bakır işletmelerinin olduğunu gösterir. Çalışmamızda, 1819-1821 yıllarında Tokat'ın sosyal hayatı dışında o yıllarda ekonomik durumu hakkında da genel bir değerlendirme yapılmıştır. Ayrıca tez çalışmamızın sonuna, çalışma konumuz olan sicil defterindeki belgelerin Osmanlıca orijinal kayıtlarının fotokopisi de eklenmiştir.Anahtar Kelimeler : Tokat, Şer'iye Sicil

This study consists of text transcripts and evaluations of Şer 'iye Register, No: 25 of Tokat. Şer 'iye Register, No: 25 of Tokat. ( The Tokat Court Registers ) comprises the years A.D. 1819-1821 and includes Padishah finnans, warrants, commands, inheritence cases, register of estate (left by deceased people), appointing, guardian (appointing representative on behalf of someone), proof registers, deeds of trust, alimony cases and various other cases; a total of 217 registers in 166 pages. With the trascription and evaluation of these registers, information about the life style of the residents of Tokat between the years 1819-1821 was obtained. Also, the nicknames given to people, the names used for clothing, food and household articles, and what the subdivisions of Tokat, its subdistricts in subdivisions, villages, hamlets and neighborhoods of that time were called were obtained. When in the register are looked, The populations of muslim and non-muslim living together, There were different principle grops and epecially agricultural products in Tokat such as wheat and barley were sent to starboard of Sivas and seaport of smsun ; the situation displayed us that agricultre having an important position in Tokat again. Register of estate and proof registers in various cases are much. the dead person's who left all awnership's names, counts, costs, who will be given and howmany will be given,debts and corpse expenses were pointed out in register of estate. Şer* iye register No: 25 of Tokat was mentioned political events of period, Ottoman Empire becomes to very difficult sutiatkxn from political aspect such as struggled with English, Russia and Iran warsinout of country, minorities revolted forVI their independence, Greecewas found a new country, Ayanların had authorities Sened-i İttifak, governor of egypt, Mehmet Ali Pasha's revolted, political reforms was declared at this period Ottoman Empire was concerned with both internal and external difficulties. Espicially, It's very noticable event that the population of Tokat composed of several religions and etnic groups living together in the same region were not effected or for away from theseevents It's found thatthere records about money publishing standardization of values and the punishment of people revolting this standardization in the register. Also according to the register of estate there were found that cupper processing units in Tokat this situation is state that this cupper processing units were very effective in Tokat's economi. In the register No: 25 which we studied, the political evets of period weren't mentioned much, a general evaluation is made about these years. There are many registers about the taxes to be collected on the agricultural products grown and the other taxes to be paid by the people. In our study, other than the social life in Tokat between the years 1819 - 1821, economic situation of the period was also studied. In addition, to the end of the thesis the copies of the original ottoman register of the documents in the Register were affixed in order to inform the reader about the study.Key Words : Şer'iye Register, Tokat