Anayasa Mahkemesi kararları çerçevesinde Türkiye`de siyasi partilerin kapatılması rejimi ve demokrasi ilkesi açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada; demokratik siyasal hayatın vazgeçilmez unsurları olarak tanımlanan vedemokratik rejimin işleyişi bakımından büyük önem taşıyan siyasal partilerin kapatılmasıhususu incelenmeye çalışılmıştır. Öncelikle, demokrasi ilkesi ile siyasal partiler arasındakiilişkiye değinilerek, demokratik rejimlerde siyasal partilerin yeri ve önemi ele alınmış vedünyada siyasal partilerin tarihsel gelişimi kısaca incelenmiştir.Daha sonra ise; Türkiye'de siyasal partilerin geçmişten bugüne tarihsel gelişim süreci,hukuksal açıdan ele alınarak; düzenlemelerin gelişiminin ve değişiminin, demokrasiaçısından yeterli olup olmadığı hususunu değerlendirme imkanı sağlanmaya çalışılmıştır.Ayrıca siyasal partilerin kapatılması hususu; Türkiye'de ki mevcut düzenlemeler bakımındanda ayrıntılı olarak incelenmiştir ki; Türk siyasal yaşamında birçok kez siyasal partilerinkapatılma yaptırımı ile karşılaşıldığı düşünüldüğünde bu önemli bir konudur. Yapılaninceleme sonucunda, mevcut düzenlemelerin ve müeyyidelerin demokrasi ilkesi ile bağdaşıpbağdaşmadığını değerlendirme imkanına kavuşulmuştur.Türkiye'de siyasal partilerin kapatılmasına karar vermeye yetkili organ olan AnayasaMahkemesi'nin bu konuya ilişkin yaklaşımı ve tutumu örnek kararlarla ele alınmış ve RefahPartisi'ni kapatma kararı tüm ayrıntılarıyla incelenerek, Anayasa Mahkemesi'nin yaklaşımısomutlaştırmaya çalışılmıştır.Siyasal partilerin kapatılması hususunun uluslararası hukuk açısındandeğerlendirilmesi amacıyla, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin, Türkiye'de kapatılanpartilere ilişkin kararlarından örneklere yer verilerek karşılaştırma imkanı sağlanmayaçalışılmış ve tüm bu çalışma boyunca demokrasi açısından büyük önem taşıyan partilerinkapatılması sorununa çözüm ve mevcut düzenlemelere ilişkin değişiklik önerileri getirilmesihedeflenmiştir.

In this study is being aimed to study political parties which have been banned.Democratic political parties are described as the most important part of democratic politicalsystem and indispensable elements of democratic political life. At first, the relations ofbetween democracy principle and political parties have been touch on in conceptual context.Than, impoartance and position of political parties have been take up in democratic rejime.The historical devolepment of political parties in the world have been investigated briefly.Political parties of Turkey being investigated in historical procesess lawful dimension.In this study has aimed to discuss legalization arrangement which maked up historical processsufficiency for democratic life.The ban of judgements about political parties are too important subject for Turkey?spolitical life because, many political parties have been banned in recent years in Turkeyseveral times.The Constitutional Court have power to close political parties in Turkey . And thisstudy the manner of Constitutional Court will be take up with ban of judgements examples.In this context Refah Party?s judgement, which was closed in 1998, will be investigated.While being studied law of Nations, we will have to studied Europen Court of HumanRights judgements and approach about political parties which was banned. At last this studywill be completed with solution to suggestion of the problems of political parties in Turkey?spolitical life.