Türk ve Alman okul yöneticilerinin denetim odağı boyutunda farklı değişkenler açısından karşılaştırılması

Abstract

Bu çalısma Türk ve Alman okul yöneticilerinin denetim odagı durumlarınınfarklı degiskenler açısından karsılastırılması amacı ile yapılmıstır. Denetim odagı ,bireyin basına gelen olayların sorumlusu olarak kendisini veya kendi dısındaki güçlerinetkili olduguna olan inancıdır. Bir kisilik özelligi olarak ele alınan denetim odagıkavramının yöneticilik görevinde bulunan bireylerin davranıslarında da etkili oldugunubilinmektedir. Arastırmanın amacı dogrultusunda Alman ve Türk okul yöneticilerinincinsiyet, yas, görev yaptıkları okul, görev türü, kıdemleri ve kendilerini yönetici olarakhangi düzeyde basarılı gördükleri karsılastırmalı olarak incelenmistir. Ayrıca bubagımsız degiskenler açısından Türk ve Alman okul yöneticilerinin denetim odagıalgıları karsılastırmalı olarak ele alınmıstır.Okul yöneticilerinin denetim odagı durumlarını belirlemek üzere ?Rotter ç DısDenetim Odagı Ölçegi'nin? Türkçe ve Almanca çevirileri ve arastırmacı tarafındanhazırlanan kisisel bilgi formunu içeren bir ölçme paketi arastırmaya katılan 373 Türk veAlman okul yöneticilerine uygulanmıstır. Arastırma Türkiye'de Tokat ve Almanya'daKöln'de yapılmıstır.Elde edilen veriler SPSS 10.0.0 paket programı ile kodlanmıs ve analizedilmistir. Analizler sonucunda Türk ve Alman okul yöneticilerinin denetim odagıdurumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmustur. Alman okulyöneticilerinin Türk okul yöneticilerine göre içten denetimli oldukları tespit edilmistir.Alman okul yöneticilerinin öz-basarı algıları Türk okul yöneticilerine oranla dahayüksek çıkmıstır. Bununla birlikte Alman okullarında yöneticilik yapan bayanların oranıTürk okullarına göre daha yüksek çıkmıstır. Ayrıca Alman ve Türk okul yöneticilerininivdenetim odagı puanlarının çesitli bagımsız degiskenlere göre farklılastıgı tespitedilmistir.Elde edilen sonuçlar egitim yöneticilerinin daha bagımsız ve üretken kendinegüvenen, özverili, gerekli bilgi ve beceriye sahip donanımlı bireyler arasındanseçilmesiyle ülkemizdeki egitimin daha ileriye götürülebilecegini göstermektedir.Yapılan literatür taramasında Alman ve Türk okul yöneticilerinin denetim odagıboyutunda karsılastıran ve inceleyen bir çalısmaya rastlanmamıstır. Bu yönüyle deyapılan bu arastırmanın ilgili literatüre önemli katkı saglayacagı düsünülmektedir.Sonuç olarak Alman ve Türk okul yöneticilerin denetim odagı durumlarınınfarklı oldugu bulunmustur. Bu farklılıgın bir çok nedeni olmakla birlikte yöneticiadaylarının egitimlerinin, tecrübelerinin ve ülkenin kendi özelliklerinin etkili oldugudüsünülmektedir. Avrupa Birligine yakın zamanda katılacak ülkemizde egitimpolitikalarının bir çok yönüyle ele alınması ve yeni düzenlemelerin yapılmasıülkemizdeki egitim düzeyini olumlu yönde etkileyecektir.

The purpose of the present study was to compare and contrast the locus ofcontrol levels between Turkish and German school principles. Locus of control (LOC)levels were investigated in relation with several independent variables such as gender,age, school level,administrative position, tenure, and self-assessed achievement levels.Turkish and German translations of the Rotter?s Internal-External Locus of ControlInventory and a set of demographic questions were used to obtain the data from 373Turkish and German school administrators. The data were coded on and analyzed withStatistical Package for Social Sciences (SPSS) Version 10. Results showed significantdifferences between the Turkish and German school administrators in terms of LOClevels and some of the demographi variables. German school administrators were foundto be higher on internal LOC compared to their Turkish counterparts. In addition,German school administrators` perceived self-achievement levels were significantlyhigher than Turkish administrators. On the other hand, there found to be significantdifferences on gender variable in that more German female school administrators thanman participated in the study, whereas almost all participating administrators in theTurkish sample were men. Similar differences were found on the other demographicvariables. It can be concluded from the findings of the present study that there isdifferences on LOC between Turkish and German school administrators. There mightbe several pertinent reasons for this difference such as differences in educationalsystems, background of the particiapants, and the characteristic differences between thetwo countries. Turkey is on the edge of joining the European Union; thus, hereducational policies should be evaulated from several perspectives and necessaryreforms should be taken.viIt can be inferred from the results that if we are able to select administratorsamong more independent, productive, self-sufficient individuals who are alsoknowledable and skilled, then the quality of education are impoved. A review of therelated literature showed that there was no previous study that compared and contrastedTurkish and German school administrators; therefore, it can be said that the presentstudy was an important step in filling the gap in the literature.