Sendikaların doğuşu; Türkiye ve Batı Avrupa ülkeleri karşılaştırması

Abstract

Bu çalışmada 1923-1960 yılları arasında Türkiye'de sendikacılık hareketi incelenmiş ve Batı Avrupa ülkelerindeki sendikal hareket ile karşılaştırması yapılmıştır.Sendikal hareketin ortaya çıkış sürecinde öncelikle tek partili dönem ve bu dönemin koşulları dikkate alınarak değerlendirmeler yapılmış ve Türkiye'de sendikaların işçi hareketinin doğrudan bir uzantısı olmadığı, siyasi partiler ve bazı çıkar grupları tarafından yönlendirilen örgütler olduğu açıklanmaya çalışılmıştır.Bu tezde ilk sendikaların kuruluşu, Türk işçi hareketinde önemli bir dönüm noktası olarak değerlendirilmiştir.1946 sonrasında, diğer politik faktörlerin yanında, sınıf esasına dayanan dernek kurma yasağının kalkması ve çoğulcu politikalara yönelinmesi, ilk sendikaların kurulmasına önayak olan en önemli gelişmelerdir. Bu dönemde devlet ekonomik açıdan sektörün öncüsü olduğundan, sanayileşmeye de devlet aracılığıyla girilmiştir. Bu da ilk sendikaların devlet, fabrika ve işyerlerinde kurulmasının en önemli nedenidir. Bu dönem toplumsal açıdan da, ileride önemli sonuçlar doğuracak büyük bir sosyal olguya dönüşen para kazanmak için kırdan kente göçün başladığı bir dönemdir.

In this work the trade union movement in Turkey between the years 1923 and 1960 is analyzed and is compared with union movement in Western Europen Union Countries. In process arising of trade unionism firstly is assesed single-party era and taking into account this era?s conditions and is attempted to explain that trade unions in Turkey are not labour movement?s an extention, are organizations directed by political parti and some interest groups.This thesis attempts to interpret the formation of the fist trade unions within this period as a significant turning point in the history of Turkish labour movement.Among the political factors, abolishment of the ban on class based associations and the move towards pluralist politics have been the most significant developments in initiating the formation of first trade unions after 1946. In this period the public was Pioneer of the sector on economic side, industrialization was started by Public. This was a major reason why first trade unions were formed in state factories and workplaces. As for the social factors, this was a period when the migration process from rural areas to towns in search for cash has just started which would turn into a major social phenomenon with important consequences later on.