Ali b. Hüseyin Amasî (Alaaddin Çelebi) Kitâb-ı Tâcu`l-edeb (giriş-metin-inceleme-gramatikal dizin)

Abstract

Bu çalısmada XIII. ve XV. yüzyıllar arasında Oğuzcanın Batı kolu olarak gelisen yazıdili, Eski Anadolu Türkçesi ile kaleme alınan ?Kitâb-ı Tâcu'l-Edeb? adlı eser ele alınmıstır.Eser ilk olarak transkripsiyon alfabesi ile günümüz Türkçesine aktarılmıs, ardındangramatikal dizin hazırlanmıs ve son olarak da eserin dil özellikleri ortaya konulmayaçalısılarak Eski Anadolu Türkçesi Dönemi arastırmalarına katkı sağlanmaya çalısılmıstır.Ali b. Hüseyin Amasî, Kitâb-ı Tâcu'l-Edeb'i toplumsal hayattaki insani iliskileridüzenleyen âdâb-ı muaseret adı ile anılan dinî, içtimai kaide ve esasları; ayet, hadis, hikâye,kıssa, siir, pend gibi ögelerle sekillendirerek yazmıstır. Yaptığımız çalısmanın dönemin dilözellikleri ve toplumsal yasamı hakkında aydınlatıcı bilgi vereceği düsünülmektedir.

In this study, it was dealt with the work named as Kitâb-ı Tâcu'l-Edeb composed usingby the Old Anatolia Turkish that?s the written language developed as west branch of OğuzLanguage between XIII and XV centuries. This work of art first was translated into currentTurkish language via transcription alphabet, then indeks was prepared and lastly tried tocontribute in researches of Old Anatolia Turkish Period by exposing language characteristricsof the work.Ali bin Hüseyin Amasî, has written Kitâb-ı Tâcu'l-Edeb by shaping up the religious,social rules and essentials, that regulate humane relationships in social life, known as ?âdâb-ımuaseret? with elements such as ayat, hadith, tale, anectode, poem, and words containingadvice. It is hoped and thought that this study will provide enlightening information aboutlanguage features and social living of those historical periods.