İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar

Abstract

Bu araştırmanın amacı; öğrenci, öğretmen, veli ve yöneticilerin okul müdürlerine ilişkin algılarını metaforlar aracılığı ile ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda katılımcılardan ?okul müdürü? kavramına ilişkin metafor üretmeleri istenmiştir. Nitel olarak desenlenen araştırmanın katılımcılarını, 2009-2010 öğretim yılında Tokat il merkezindeki 6 ve Tokat ili merkeze bağlı köylerdeki 8 ilköğretim okulunun 2. kademe öğrencileri, öğretmenleri, velileri ve yöneticileri oluşturmaktadır. Araştırmada iki uygulama yapılmıştır. Araştırma verileri katılımcıların, I. uygulamada okul müdürü.benzer; çünkü.. cümlesini tamamlamaları; II. uygulamada ise kendilerine verilen metafor listesinden istedikleri bir metaforu seçerek okul müdürü.benzer; çünkü.. cümlesini tamamlamaları yoluyla elde edilmiştir. Ayrıca I. uygulamada öğrencilerden okul müdürü kullanılmıştır.Araştırma sonucunda, her iki uygulamada da ortalamanın üzerinde üretilen metaforların olumlu algılar içeren metaforlar olduğu; dolayısıyla katılımcıların okul müdürlerine ilişkin genel algılarının olumlu olduğu görülmüştür. Okul müdürleri çoğunlukla öğrenci ve öğretmenleri koruyan, okulda güven verici bir ortam oluşturmak için çalışan, öğrencileri yönlendiren ve yol gösteren kişiler olarak nitelendirilmişlerdir. I. uygulama sonucunda öğrenciler okul müdürünü daha çok olumsuzluk unsuru olarak; öğretmenler ve yöneticiler yönlendirici, yol gösterici olarak; veliler ise koruyucu ve güven verici olarak nitelemişlerdir. II. uygulama sonucunda ise öğrencilerin okul müdürlerini en çok yönetim odağı olarak; öğretmenlerin, velilerin ve yöneticilerin ise, yönlendirici ve yol gösterici olarak algıladıkları ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin ?okul müdürü? kavramına ilişkin yapmış oldukları çizimlerde, okul müdürlerinin sıklıkla, şiddet uygulayan, kaba, baskıcı, sert kişiler olarak resmedildikleri görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Okul müdürü, metafor, okul müdürü algısı, metaforik algı

The aim of this study was to find out the perceptions of students, teachers, parents and school administrators about school principals through metaphor. For this aim, participants were asked to produce metaphors about ?school principal? concept. . In the study designed as a qualitative study participants, consisted of second level students, teachers, parents and administrators in 6 primary schools in the town of Tokat and 8 primary schools in villages of Tokat. Two approaches were used in the investigation: the data in the first approach were obtained from completing the expression ?School principal is like a , because The data in the second approach, on the other hand, came from completing the expression ?School principal is like a , because through selecting one of the metaphors in a list given to them. In addition, students were asked to draw a picture to reflect their ideas about ?school principal concept. Content analysis method was used in data analysis.Results showed that in both approaches metaphors with positive perceptions were more than the ones with negative perceptions. Therefore, it appeared that participants had positive ideas about school principals. They were generally identified as persons protecting students and teachers, working towards the setting up of a safe environment at the school and guiding the students. Based on the first approach, school principals were considered as a negative element by students, as a guide by teachers and administrators, and as a protector and confidence inspirer by parents. The second approach, on the other hand, showed that students considered the principal mostly as the core of the management, while teachers and parents perceived principal as a stimulator and guide. In pictures drawn by students about ?school principal? concept, school principals were often pictured as violent, cruel, oppressive and rough persons.Key Words: School principal, metaphor, school principal perception, metaphoric perception