Türkiye`de finansal serbestleşmenin iktisadi ve mali yapıdaki dönüşüme etkisi: 2000 yılı sonrasının değerlendirilmesi

Abstract

Finansal serbestleşme hareketi, teorik temellerini esas olarak neo-liberal politikalardan almaktadır. 1970'li yılların sonlarından itibaren küresel dünyada ivme kazanan finansal serbestleşme politikaları, 24 Ocak 1980 Kararları ile Türkiye gündemine girmiştir. Ülkemizde 24 Ocak Kararları ile başlayan serbestleşme üç safhada büyük ölçüde tamamlanmıştır. Bunlardan ilki; mal ve hizmet ticaretinin serbest bırakılması, ikincisi; faiz oranları üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması ile sağlanan yurtiçi finansal serbestleşme, üçüncü olarak da; sermaye hareketleri üzerindeki tüm kısıtlamaların kaldırılması ile tamamlanan dış finansal serbestleşmedir.Bu çalışmanın amacı, 1980 kararları ile ülkemizin gündemine giren finansal serbestleşme politikalarının özellikle 2000 yılı sonrasında iktisadi ve mali yapı üzerinde nasıl bir etki meydana getirdiği incelemektir. Bu çerçevede; birinci bölümde, finansal serbestleşmenin küresel dünyada nasıl bir teorik çerçevede şekillendiğini çizmektir. İkinci bölümde, 1980 Kararları ile gündemimize giren finansal serbestleşme politikalarının nasıl bir uygulama safhasından geçtiğini ortaya koymaktır. Son bölümde ise 2000 yılı sonrasında ülkemizde uygulanan finansal serbestleşme politikalarının iktisadi ve mali yapı üzerinde nasıl bir dönüşüm meydana getirdiğini ortaya koymaktır.Çalışma sonucunda; 24 Ocak Kararları ile gündemimize giren, piyasa ekonomisinin önemli bir ayağını teşkil eden finansal serbestleşme politikalarının olumlu ve olumsuz etkileri belirtilmiştir. Özellikle 1990-2000 döneminde bazı alınan tedbirlerin ve yapısal reformların tamamlanamadığından ötürü birkaç büyük krizin yaşanmasına kaynaklık etmiştir. Fakat günümüze baktığımız zaman, bu politikalar ile finansal piyasalar derinlik kazanmış, finansal yapı küresel şoklara karşı güçlenmiş ve rekabet ortamı iyileştirilmiştir. Kısaca ekonomi sağlıklı ve istikrarlı bir yapıya kavuşmuştur.

Financial liberalisation programme took its theoric basis from neo-liberal policies. Financial liberalisation programme which gaining acceleration at the end of 1970s came Turkey?s agenda with decisions of 24 january 1980. Liberalisation was widely completed in three step in our country. First of them was liberalisation of goods and service trade, second one was domestic financial liberalisation that was provided with the removing restrictions on interest rates, third and last one was foreign financial liberalisation that was completed with removing restrictions on capital movement.The aim of this work was prove how financial liberalisation programme that came Turkey?s agenda with decisons of 24 january 1980 effect on ecomomic and financial structure especially just after millenium. İn this context; chapter one is related to theoric frame of financial liberalisation in global world. Chapter two was related to practise steps of the financial liberalisation programme that came our agenda with decisons of 24 january 1980. Last chapter was related to how financial liberalisation programme after used 2000 in our country transform economic and financial structure.As a result of this work it is stated positive and negative effects of financial liberalisation programme that has a great importance in free market economy and came Turkey?agenda with decisions of 24 january. Financial liberalisation programme induce some big crisis Because some precautions and sutructural reforms wasnt compeleted especially between 1999 and 2000. But now these policies and financial markets gain depth, financial structure rally against global effects and competitive environmet is recovered. In short Economy reach strong and healthy structure.