Katılım bankalarında etkinlik ve verimlilik analizi

Abstract

Finansal sistem; fon arz edenler ile fon talep edenler arasındaki etkileşimin finansal aracılar ile sağlandığı, karmaşık bir yapıdır. Bu sistemin asıl amacı devlet, hane halkı ve firmaların sahip oldukları fon fazlalarını, finansal aracılar vasıtasıyla ihtiyaç sahiplerine yönlendirmek ve ekonomide temel koordinasyon işlevini yerine getirmektir. Bir ülkede iyi işleyen bir finansal sistem, ekonomik istikrar ve büyümeye önemli katkılar sağlamaktadır.Finansal sistem içerisinde giderek önemli bir yer edinen Katılım Bankaları, faaliyetlerine ilk olarak 1983 yılında özel finans kurumları adıyla başlamıştır. Özel finans kurumlarının kuruluş amacı, toplumda faiz hassasiyeti olan kesimin tasarruflarını ekonomiye kazandırmak ve benzer nitelikteki yabancı fonların ülkeye gelmesini sağlamaktır. 2005 yılından itibaren bankalar kanunu kapsamına alınarak Katılım Bankaları sıfatını kazanan bu kurumlar, bugün itibari ile 4 banka ile Türkiye'de faaliyet göstermektedir.Etkinlik ve verimlilik günümüzde işletmelerin önemli performans göstergelerinden olup, etkinlik mevcut hedefe ulaşma seviyesini gösterirken, verimlilik eldeki kaynaklar ile elde edilen çıktının girdiye oranı olarak tanımlanmaktadır. Verimlilik ve etkinliği ölçen birçok parametrik ve parametrik olmayan teknikler mevcuttur. TOPSIS, verilen alternatifler arasında, bir alternatifin en iyi ve en kötü alternatife olan uzaklığı arasındaki mesafeyi Öklid bağıntısı mantığı ile ölçerek, ideal bir çözüm ortaya koymaya çalışan parametrik olmayan çok kriterli bir karar verme yöntemidir.Bu çalışmada, Türkiye'de finansal sistem içerisinde hızla büyüyen ve gelişen Katılım Bankalarının 2005?2011 yılları arasındaki faaliyetlerinin etkinlik ve verimlilikleri TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) tekniği kullanılarak ölçülmeye çalışılmıştır. Analiz sonuçlarına göre; aynı zaman diliminde verimli olan bir Katılım Bankasının etkin olmadığı ve bir Katılım Bankasının sunduğu yatırım araçlarını çeşitlendirmesine paralel olarak etkinlik ve verimliliğinde gözle görülür bir artış sağladığı tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Katılım Bankaları, Etkinlik, Verimlilik, TOPSIS Yöntemi

Financial system is a complex structure which provides the interaction between the ones who offer fund and demand fund with financial interagents. The main aim of this system is to direct the fund excess which the government,public and firms have to the need by means of financial interagents and carry out the main coordination in economy. A financial system which works well in a country provides a very important contribution to economic stability and growth.The Accession Banks which have an important place in our financial system increasingly started their first activity with the name of private finance foundations in 1983. The aim of incorporation of private finance foundations is to bring in the savings of people ,who show sensibility to interest, to economy and get the foreign funds to come to the country. The banks which have been put into the accession banks by being taken bank law inclusion since 2005 has shown activity with four banks in our country now.The efficiency and productivity are one of the most important performance indicators of businesses. The efficiency shows the level to reach the present aim and the productivity is defined as the present sources and the ratio of output to input. TOPSIS is a large criteria decision method to try to find an ideal solution. It tries to measure the lenght of the alternative to the best and the worst alternatives with OKLID relationship logic.In this study , the effiency and productivity of Accession Banks which grow and develop rapidly was tried to be measured between 2005-2011 by means of TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) method. In analysis discovery in the same time zone, it was seen that An efficient bank wasn?t active and the productivity and effiency of an Accesion Bank increased effectively when it increased its investment means.KEY WORDS: Accession banks, efficiency, productivity, Topsis method