Türkiye`de yerel yönetimlerin ortaya çıkış sürecinin günümüz yerel yönetim sistemi üzerine etkileri

Abstract

Uzun bir yerel yönetim geleneğine sahip olmayan Türkiye'de, yerel yönetimler 19. Yüzyıldaki Tanzimat hareketlerinin bir sonucudur. Tanzimat öncesi dönemde bazı önemli gelişmeler olmakla birlikte bu gelişmeleri Türk yerel yönetim sisteminde anlamlı bir etkiye sahip olduğunu söylemek güçtür.Türkiye'de yerel yönetimler, Batıdaki yerel yönetimler gibi özgün birer kurum olarak ortaya çıkıp gelişme göstermemişlerdir. Dolayısıyla da Türkiye'de yerel yönetimlerin yerel demokrasiyi güçlendirmek, halkın yönetime katılmasını sağlamak ve yerel özerkliği gerçekleştirmek gibi amaçlarla ortaya çıkmadığı söylenebilir.Türkiye'de yerel yönetimlerin ortaya çıktığı dönem olarak bilinen Tanzimat dönemindeki katı merkeziyetçi yapı günümüzdeki Türk yerel yönetim sistemini etkileyen nedenlerin başında gelmektedir. Güçlü merkeziyetçi yapının varlığı; demokratik, güçlü yerel yönetim sisteminin oluşmasını engellemekte, etkili ve verimli hizmet üretilmesinin önüne geçmektedir.Bu çalışmada Türkiye'de yerel yönetimlerin ortaya çıkış süreci açıklanmış ve günümüz yerel yönetim sistemi üzerine etkileri ortaya konulmuştur. Bu analiz sonucunda, Türkiye'de yerel yönetimleri ortaya çıktığı dönem ve bugünkü yerel yönetim sistemimizle örtüşen ve farklılık gösteren noktaların tespiti yapılmaya çalışılmıştır.Tanzimat dönemindeki merkeziyetçi yapı ile Cumhuriyet dönemine aktarılan yerel yönetimlerin, günümüze kadar geçirdiği değişiklikler üzerinde durulmuştur. Günümüz yerel yönetimlerinin merkeziyetçi yapısının ortaya çıktığı dönemden beri var olduğu bilinmektedir. Temelde merkeziyetçi yapıdan kaynaklanan sorunlarla halen daha uğraşılmaktadır. Günümüzdeki bu sorunların üzerinde geçmiş ile kıyaslanarak durulmuştur. Bu kıyaslamadan elde edilen sonuçlar, yerel yönetim sistemimiz hakkında bize önemli açılımlar sağlayacaktır.

Turkey who does not have a long tradition of local government, local governments are results of movements of the Tanzimat in 19. Century. it is difficult to say that these developments have significant impact in Turkish Local Government System although some of the important developments were in the period before the Tanzimat.Local Governments in Turkey did not demonstrate as a unique institution as local governments in West. Therefore, local governments in Turkey did not emerged to strengthen local democracy, to ensure public participation in governance nor to perform local autonomy.Rigidly centralized structure in the Tanzimat Period which is known as period emergence of local governments in Turkey, is one of the reasons that affect the Turkish local government system in present time. Powerful centralized structure prevents democratic and strong local government system, effective and efficient service.Focused on the chronological changes about local governments which is transferred to Republic Period with Tanzimat Period?s centralized structure. It is known that current local governments? centralized structure is exist since the days of occur. Problems which are basically caused by centralized structure are still being carrying out. And focused on the these issues by comparing the present and the past. The results of these comparisons will provide us important insights about the local government system.