Petrol üreten ülkelerde ekonomik büyümeyi etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Ekonomik büyüme, ülkeler açısından gerçekleştirilmesi gereken en önemli amaçlardan biridir. Bu kapsamda, ülkelerin ekonomik büyüme ve kalkınmasında etkili olan faktörlerden biri olan petrole, gün geçtikçe daha fazla gereksinim duyulmaktadır.Bu çalışmada petrol üretimi yapan ülkelerde, ekonomik büyüme üzerinde etkili olan faktörlerin panel veri analiz yöntemi ile belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle modelde yer alan değişkenlerle ilgili literatür araştırması yapılmıştır. Bir sonraki adımda ekonomik büyüme kavramı üzerinde durulmuş ve büyüme modelleri incelenmiştir. Çalışmada iki farklı analiz yapılmıştır. AR-GE harcama verileri olan ülkeleri kapsayan birinci analizden elde edilen bulgulara göre, petrol ihracat miktarı, ihracat değer endeksi, ekonomik özgürlük endeksi, finansal açıklık endeksi, eğitime yapılan kamu harcamaları, doğrudan yabancı yatırımlar ve AR-GE harcamalarının ekonomik büyüme üzerinde pozitif etki yarattığı gözlemlenmiştir. AR-GE harcama verileri olmayan ülkelere ait ikinci analizde ise petrol ihracat miktarı, yolsuzluk algılama endeksi, ihracat değer endeksi, ekonomik özgürlük endeksi, finansal açıklık endeksi ve doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyüme üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılırken, dış borcun ekonomik büyümeyi olumsuz etkilediği çalışmanın diğer bulguları arasındadır.

Economic growth is one of the most important goals to be accomplished for countries. In this respect, countries are becoming more and more in need of oil, one of the most important factors that are effective in their economic growth and development.In this study, to decide the factors that are effective in economic growth using panel data analysis method has been aimed. In accordance wıth this purpose, firstly a literature research on the variables in the model has been conducted. For the next step, the term ?economic growth? has been emphasized and growth models have been analyzed. Two different analyses have been conducted in the study. It has been observed, according to the findings of the first analysis covering the countries which have research and development expenditures data, that economic growth is positively affected by the amount of oil export, export value index, economic freedom index, financial openness index, public expenditures on education, foreign direct investment and research and development expenditures. The second analysis on country groups whose data on research and development expenditures don?t have has shown that amount of oil export, export value index, corruption perception index, economic freedom index, financial openness index and foreign direct investment have an positive effect on economic growth. At the same time, the study also shows the adverse effects of foreign debt.