İşkoliklik, iş - aile çatışması ve tükenmişlik ilişkileri üzerine bir araştırma

Abstract

Son yıllarda literatürde üzerinde oldukça fazla araştırma yapılan bir konu olarakdikkati çeken işkoliklik üzerine ülkemizde çok az uygulamalı çalışma yapılmıştır. Buçalışma işkolikliğin aile ve birey üzerine etkilerini ortaya çıkarmaya çalışmaktadır.Çalışma özellikle işkoliklik, iş-aile çatışması ve tükenmişlik arasındaki ilişkilerinanlaşılması amacına yöneliktir.Bu değişkenlerin ölçümünü amaçlayan ölçeklerin yer aldığı anket, 451 avukattarafından cevaplanmıştır. İşkoliklik ve işkolikliğin alt boyutları olan işe güdülenme,işten zevk alma ve işe katılımın iş-aile /aile-iş çatışması, iş-aile /aile-iş çatışmasının datükenmişlikle anlamlı ilişki içerisinde olacağı yönünde hipotezler geliştirilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre işkoliklik ve işe güdülenme ile iş-aile/ aile-iş çatışmasıarasında pozitif yönlü, işten zevk alma ile ise negatif yönlü bir etki olduğubelirlenmiştir. Bununla birlikte işe katılım ile belirtilen değişkenler arasında anlamlıilişki bulunmamıştır. İş-aile /aile-iş çatışması ise tükenmişlikle pozitif bir ilişkiyesahiptir. Ayrıca işkolik ile tükenmişlik arasında doğru yönlü bir ilişki olduğu tespitedilmiştir. Araştırmada ulaşılan bulgular genel anlamıyla daha önce yapılan çalışmalarlabenzerlikler taşımaktadır. Bu çalışma işkolik ve etkileri üzerine farklı bir ülke vekültürde yapılmasıyla konunun anlaşılmasını bir adım ileriye taşımıştır. Çalışma ile eldeedilen bulguların teorik ve uygulama açısından tartışması yapılmış, katkıları vesınırlılıklarına değinilmiştir.Anahtar Kelimeler: İşkoliklik, İş-Aile Çatışması, Aile-İş Çatışması Tükenmişlik,Avukatlar.

The concept of workaholism has been the topic of popular literature in the lastthree decades. Yet, few studies have empirically tested it in Turkey. The present study isdesigned to explore the effects of workaholism on family and workaholics individuals.It specifically examined the relationship between workaholism, work-family conflictand burnout.Four hundred fifty one lawyers completed a survey measuring the aboveconstructs. It was hypothesized that workaholism and workaholism facets of driveness,work involvement and work enjoyment would correlate with work-family conflict andburnout. It also was expected that work family conflict would also correlate withburnout. The results revealed that workaholism and driveness dimension ofworkaholism were positively related to work-family conflict and family to workconflict. But work enjoyment was negatively related to to work-family conflict andfamily to work conflict and work involvement had no relations above the variables.Work to family / family to work conflict were also correlated to burnout. There was asignificant relations between workaholism and burnout. The findings obtained herewere generally consistent with previous results. The study advances the understandingsof workaholism, its effects in a different country and culture. Theoretical and practicalimplications of the findings are discussed, along with contributions and limitations ofthe study.Key Words: Workaholism, Work-Family conflict, Family-Work Conflict, Burnout,Lawyers.