Cinsiyet ayrımcılığının örgütsel sapma davranışları üzerindeki etkisinde öz-yeterliliğin aracılık rolü: Sağlık kurumlarında bir araştırma

Abstract

'Fırsatların, kaynakların, ödüllerin cinsiyete göre farklı dağılması' şeklinde ifade edilen cinsiyete dayalı ayrımcılık sosyal hayatın hemen her kademesinde karşımıza çıkan ve daha çok kadınlar aleyhine gelişen bir ayrımcılık türüdür. Örgüt içerisinde çalışana hissettirilen cinsiyet ayrımcılık algısı örgütte adaletin olmadığı düşüncesini oluşturabilecektir. Oluşan bu düşünceye bağlı olarak çalışanlarda hayal kırıklığı ve adaletsizlik hissi gibi belirleyicileri olan ve çalışanlar tarafından örgüte ya da üyelerine yönelik kasıtlı olarak yapılan ve zarar verme eğiliminde olan örgütsel sapma davranışlarını göstermeye başlayabilecektir. Örgüte verilen bu zararlar yanında, bireyler de zarar görebilecek ve bireylerin bir sorunla karşılaştıklarında ne kadar direneceklerini ve ne kadar çaba harcayacaklarını belirleyen kavramlardan biri olan öz-yeterlilik algıları da bu durumdan etkilenebilecektir. Bu tez çalışmasında da kadınlara yönelik cinsiyet ayrımcılık algısı ve bu algının örgütsel yaşamdaki etkileri test edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmanın temel amacı öz-yeterlilik algısına bağlı olarak çalışanların algıladıkları cinsiyet ayrımcılığının örgütsel sapma üzerinde bir etki yaratıp yaratmadığıdır. Oluşturulan araştırma modeli ve hipotezler yardımıyla söz konusu ilişki ortaya konmaya çalışılmıştır. Geliştirilen hipotezler, sağlık sektöründe çalışan 314 sağlık çalışanından elde edilen veriler üzerinde korelasyon ve regresyon analizleri yapılarak açıklanmaya çalışılmıştır. Sonuçlar araştırmanın temel amacına uygun olarak cinsiyet ayrımcılığının örgütsel sapma üzerindeki etkisinde öz-yeterliliğin kısmi aracılık (mediatör) rolü üstlendiğini göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Algılanan Cinsiyet Ayrımcılığı, Öz-yeterlilik, Örgütsel Sapma Davranışları.

Gender based discrimination is a form of discrimination stated as a different distribution of opportunities, resources and prices on difference of gender we encounter in each stage of social life and it is mostly disadvantage of woman. Gender discrimination felt by workers in the organization brings a thought to mind that there is no justice in the organization. Therefore, having features such as feeling of disappointment and injustice, behaviors of organizational deviance, which are shown intentionally by the workers against the organization or its members and tend to harm in the organization, may show up. Beside all these damages in the organization, people will definitely suffer from this. One of the terms which determine how long they will resist and how hard they will make effort when individuals face a problem, self- efficacy will also be affected by this situation. This thesis perception of gender discrimination against women at work and the impact of the organizational life, this perception has been analyzed. The basic aim of the study is to reveal whether gender discrimination perceived by workers have any effect on organizational deviance depending on self-efficacy. The connection mentioned between gender discrimination and organizational deviance is aimed to be explained with the help of the created research model and hypotheses. Developed hypotheses are attempted to be explained by doing correlation and regression analyses on the data taken from 314 healthcare stuff working in health sector. Conclusions state that self sufficiency has a partial mediator role in the effects of perceived gender discrimination on organizational deviance in accordance with is the basic aim of this research.Key Words: Perception of Discrimination, Self-efficacy, Organizational Deviant Behaviors