Türkiye otomotiv sanayinin gelişimi ve ikinci el otomotiv talep fiyatının belirleyicileri

Abstract

Otomotiv piyasası sıfır ve ikinci el araçlardan oluşmak üzere ekonomide önemli bir yere sahiptir. İnsanlar ekonomik durumlarına göre sıfır veya ikinci el olarak kendilerine araç temin etmektedirler. Sıfır araç alım satımları genel olarak yetkili servislerde yapılırken, ikinci el araç satıcılarına ülkemizin hemen hemen her yerinde karşılaşmaktayız.İkinci el araç piyasasında fiyatları etkileyen birçok etken vardır. Aracın yaşı, kaza durumu, bakımı, kilometresi gibi araçtan kaynaklanan unsurların yanı sıra bölgelere göre insanların talep durumu da aracın fiyatını etkilemektedir. İnternet veya gazete ilanları gibi yollarla bireysel olarak aracını istediği fiyata satmak isteyen kullanıcıların yanı sıra, ikinci el araç satışı yapan galeriler kurumsal olarak fiyat belirleyiciler konumundadır. Bu çalışmadaki veriler, TR 83 Bölgesi'nde Şubat-Nisan 2015 döneminde ikinci el araç satışı yapan galeri sitelerinden elde edilmiştir. Çalışmanın amacı satıcı açısından ikinci el otomobillerin fiyatını belirleyen unsurların Hedonik Model ile belirlenmesidir. Bu kapsamda satıcılardan toplanan veriler Hedonik Model'in Yarı Logaritmik Model'i ile analiz edilmiş ve fiyat belirleyici unsurlar tablolar halinde sunulmuştur. Yarı Logaritmik analiz sonucunda TR 83 Bölgesinde fiyatı belirlemede kullanılan unsurlar belirlenmiştir. Araç fiyatını artıran ve düşüren donanımlar da belirlenmiştir. Analizlere başlamadan önce veriler marka, model, dış donanım, iç donanım, güvenlik, multimedya, boyalı parça, değişen parça gibi temel başlıklar altında sınıflandırılmıştır. Böylece ikinci el otomobilin hangi özelliğinin fiyatı belirlemede ne kadar etki ettiği ortaya konulmuştur. Örneğin araştırma sonucunda Şubat-Nisan 2015 döneminde aracın Tokat'a göre Çorum ve Samsun kent merkezinde yer alması fiyatı artırıcı unsur, Amasya kent merkezinde yer alması fiyatı düşürücü unsur olarak bulunmuştur. Bu bakımdan Tokat kent merkezinden fiyat belirleyecek olan alıcı ve satıcıların bu kıyaslamaya dikkat etmesi gerekmektedir. Araştırmada ayrıca otomotiv sanayisinin dünya genelindeki durumu hakkında bilgilere yer verilmiştir. Özellikle Türk otomotiv sanayisindeki istihdam, üretim, satış, ithalat-ihracat gibi temel kalemler tablolar yardımı ile açıklanmıştır. Otomotiv sanayisinin Türk ekonomisi içindeki payı da açıklanmıştır. Araştırmanın genel itibarıyla, ikinci el aracına fiyat belirlemek isteyen kullanıcılara yardımcı olacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: İkinci El Otomotiv Piyasası, Hedonik Model, Yarı Logaritmik Model, TR 83 Bölgesi

Automotive industry consist of zero and second hand cars has great importance in economy. People supply zero or second hand cars to themselves in accordance with their economies. While people generally buy zero cars from authorized services, we can see second hand vehicle sellers almost everywhere.There are a lot of factors that affect second hand vehicle industry. Besides the vehicles' facts such as age of vehicle, accident situations, the vehicles maintenance kilometer of vehicle, requests of people according to regions also affects the prices. Besides the users who want to sell individual vehicles. The price they wish through advertisements of newspaper or internet, second hand vehicle selling gallaries institutionaly determine the prices. The datas in this study are obtained the sites of second hand vehicle selling galleries that made sells the term of February – April 2015 on TR 83 region. The aim of the study is to define the factors of second hand cars' prices acording to sellers by Hedonic Model in this context data collect from sellers analyzed with Semi-Logaritmit Model and the price determinants are presented in tables. As a result of semi-logaritmic analysis in the Region TR 83, the factors determined prices are presented. The vehicles' equipments which low and raise prices are also presented. Before analysis datas are classified such as; model, tredemant, security, multimedia, internal and external equipments, painted traks and changed traks. So it is clearly defined which specialities how much affect the price determinations. For example according to this research it is found that in term of 2015 february-april, for tokat, the vehicle's being corum and samsun city center is a price enchanging factor but being in amasya is a price lowering factor. In this regard, it is necessary to be careful about this comparison for price determinant buyers and sellers from tokat city center. In the research it is also mentioned the general state of automative industry. Especially in Turkish automative industry basic items such as employment, production, sales, import-export are explained in the tables. The part of automative industry in Turkish economy is tried to present, too. In sum: it is thought this research help the owner of second hand vehicle to determine the prices.Key Words: Second Hand Automative Market, Hedonic Model, Semi Logaritmic Model, TR 83 Region.