Vergilemede adalet ve ödeme gücü ilkeleri bakımından Türkiye`de sporcuların vergilendirilme rejimi

Abstract

Vergi devletlerin egemenlik erklerinin en nihai sonuçlarından birisidir. Bu erk doğru ölçütlerle (vergileme ilkeleri gibi) sınırlandırılıp kullanıldığında pozitif dışsallıklar sağlayacaktır. Vergiler toplumun tümü üzerinde (sınıf, kişi vs.) ayrımı yapılmaksızın uygulanmaktadır. Bu kesimlerden birisi de sporculardır. Kendi imkânları ya da sporcusu oldukları kulübün imkanları ile spor faaliyetlerini gerçekleştiren kişilere sporcu adı verilmektedir. Türkiye'de sporcular mükellefiyet kapsamında diğer tüm mükellefler gibi dar mükellef sporcular ve tam mükellef sporcular olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Sporcuların vergilendirilmesinde verginin konusunu ise transfer ücretleri, aylık ücretler, primler ve reklam gelirleri oluşturmaktadır.Sporcuların vergilendirilmesine ilişkin hukuksal düzenlemeler, 4842 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve 5766 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile yapılmıştır. Bu kanunların ortak noktası sporcuların vergilendirilme rejimlerini belirlemeleri ve sporculara ilişkin vergi oranlarının aynı olmasıdır. Yine her iki yasada sporculara yönelik düşük oranlı gelir vergisi uygulamaları dikkat çekicidir. Örneğin her iki yasada, en üst ligdeki sporcular için %15, en üst altı ligdekiler için %10 ve diğer liglerdekiler için %5 vergi oranları uygulanacağı belirtilmiştir. Dolayısıyla, gelir seviyeleri yüksek olan bir kesimin teşvik ve spor ekonomisinin canlanması gibi amaçlarla da olsa düşük oranlı bir vergiye tabi tutulması vergileme ilkelerine olduğu kadar hukuk devletine ve dolayısıyla hukuki güvenliğe aykırılık içermektedir.Vergilendirme yetkisinin sınırlandırıcıları olan ve uzun süren toplumsal çabalarla geçerlilikleri kabule dilen vergileme ilkelerine riayet edilmesi vergi politikalarından beklenen faydanın sağlanması noktasında önem arz etmektedir. Genellik, ödeme gücü, adalet, kanunilik ve belirlilik ilkeleri vergileme ilkelerinin bazılarıdır. Adalet ve ödeme gücü gibi iki önemli temel ilke uygulanacak veya uygulanmak istenen vergi politikalarının başarısını ve verimliliğini arttıracaktır. Bu genel çerçeve içerisinde çalışmanın amacı, adalet ve ödeme gücü ilkeleri kapsamında Türkiye'de sporcuların vergilendirilme rejimini yasal düzenlemeler ışığında ele almaktır. Sonuç olarak da bu iki temel ilke özelinde sporcuların vergilendirilmesine ilişkin önerilerde bulunulacaktır.

Tax is one of the ultimate consequences of states' sovereignty. This power will provide positive externals when limited and used with the right criteria (such as taxation principles).Taxes are applied without discrimination on the whole of the society (denomination, person, etc.). One of these is the sportsmen. Sports facilities are made possible by the possibilities of their own facilities or clubs where they are sportsmen. Within the scope of taxpayers in Turkey, like all other taxpayers, they are divided into narrow taxpayer sportsmen and full taxpayer sportsmen. In the case of the taxation of the players, the transfer fee, the monthly fees, the premiums and the advertisement income are constituted.Legal arrangements regarding the taxation of the sportmen were made by Law on Amendment in Certain Laws No.4842 and Law on Amendment on Certain Laws on the Method of Collection of Public Receivables No.5766. The common point of these laws is that they determine the taxation regimes of the athletes and that the tax rates for the sportmen are the same. It is also remarkable that low rate income tax applications for sportsmen in both bands. For example, in both jurisdictions, tax rates of 15% for top sportmen, 10% for top six leagues, and 5% for other leagues will be applied. Hence, a low incomes such as incentives and a revival of the sports economy of a segment with a high level of incomes are contrary to the rule of law and therefore to legal security as much as to the principles of taxation.Complying with taxation principles that are limitations of the taxation authority and which accept the validity of long-term social efforts is important to the extent that the taxpayers are expected to benefit from it. The generality, solvency, justice, lawfulness and certainty principles are some of the taxation principles. Two important fundamental principles, such as justice and paying power, will increase or increase the success and efficiency of tax policies to be implemented or desired. Within this general framework, the aim is to address the regime of taxation of sportsmen in Turkey within the scope of the principles of justice and solvency principles in the light of legal regulations. As a result, proposals for the taxation of the athletes will be made in these two basic principles.