Firmaların uyguladıkları rekabet stratejileri ve bu karara etki eden faktörler

Abstract

Firmalar, stratejilerini belirlerken ve uygularken dış çevre koşullarını, sahip oldukları kaynak ve yetenek sınırlılıkları içerisinde değerlendirirler. Bu araştırmanın amacı, firmaların stratejik seçimlerinin belirlenerek, bu seçime etki eden içsel ve dışsal faktörlerin neler olduğunun belirlemektir. Ayrıntılı veri elde edebilmek amacıyla araştırma tek bir sektör içerisinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Türkiye' de faaliyet gösteren 307 tuğla ve kiremit üreticisi oluşturmaktadır. Araştırma farklı ölçek, üretim sistemi ve ürünlere sahip olan toplam 14 firmanın sahip, ortak ve üst düzey yöneticileri gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın analizinde nitel yöntemler kullanılmıştır. Araştırma neticesinde katılımcı firmalar arasında Miles ve Snow tipolojisine göre yapılan sınıflandırmada tepkici, analizci ve savunmacı olmak üzere üç farklı strateji tipi ortaya çıkmıştır. Araştırmaya katılan firmaların stratejik kararlarının altında yatan nedenlerin daha ziyade içsel faktörler olduğu tespit edilmiştir. Analizci ve savunmacı firmaların tepkici firmalara nazaran daha üstün kaynaklara sahip oldukları belirlenmiştir. Diğer taraftan katılımcı firmalar içerisinde ana faaliyet kollarını değiştiren firmalar olduğu ve bu firmaların mevcut durumu devam ettirmeye yönelik stratejik kararlar aldıkları, sektörde kendilerini daha başarılı bir konuma taşıyacak stratejik yatırımları yapmadıkları belirlenmiştir. Tuğla ve kiremit sektörüne nazaran daha karlı sektörlere yatırım yapmayı tercih ettikleri görülmüştür. Araştırma sonucunda akademisyenlere ve uygulamacılara yönelik öneriler de geliştirilmiştir.

Firms that have a strategy evaluate their external environmental conditions within their resource and capability limitations when making their strategic choices. The purpose of this research is to determine what the strategic choices of firms are in a single sector and to determine what internal and external factors influence this choice. In order to obtain detailed data, the research was carried out within a single sector. The universe of the research is composed of 307 brick and tile producers operating in Turkey. The research has carried out a total of 14 companies owned, co-operative and senior managers with different scales, production systems and products. Qualitative methods have been used in the analysis of the research.From the findings of this research it is seen that participating firms follow three different strategies, which are reactor, analyzer and defender, which supports the argument of Miles and Snow typology. Defender and analyzer participant firms seem to have a resource-based perspective. Their resources are superior than reactors'. On the other hand, companies that have changed their main activity within participating firms want preserve current situation. Because these firms prefer to invest in more profitable sectors if they make investments that will make them more successful in brick and tile sector. As a result of the research, proposals for academicians and practitioners were developed.