Finansal okuryazarlığın tasarruf davranışları üzerine etkileri: Tokat ilinde kamu çalışanları üzerine bir inceleme

Abstract

Yurtiçi tasarruflar, ülke ekonomilerinin büyümesi için ihtiyaç duyulan yatırımların finansmanında birincil kaynak olarak büyük önem taşımaktadır. Zira yapılacak yatırımlar için yurtiçinde yeterli fon kaynağına sahip olmayan ülkeler dış tasarruflara başvuracak, bu durum cari açığa sebep olarak ekonomiyi daha kırılgan bir hale getirecektir. Düşük tasarruf oranları ulusal ve/veya uluslararası kaynaklı bir ekonomik krizde bireylerin tüketim düzleştirmesi yapmalarına engel olacağından, elde edebilecekleri bazı kazanımlardan yoksun kalmalarına da neden olmaktadır. Tasarruf oranlarındaki azalmanın temelinde ise bütçe yapmamak, uygun olmayan finansal ürünler kullanarak aşırı borçlanmak ve ekonomik/finansal konularda yeterli bilgi sahibi olmadan karar vermek gibi hatalı davranışlar yer almaktadır. Günümüzde finansal piyasalarda gittikçe artan ürün çeşitliliği, teknolojik gelişmelerde yaşanan hızlı değişmelerin bir sonucu olarak mevcut finansal araçlara kolayca ulaşabilme imkânları ve ekonomik/finansal yaşamda sorumluluğun daha fazla bireye ait olmaya başlaması kişilerin de daha bilinçli hareket etmesini gerekli kılmaktadır. Finansal okuryazarlık, bireylerin karşılaşabilecekleri ekonomik/finansal konularda zarar görmemeleri, doğru kararlar verebilmeleri ve bu kararlarla kişisel finansal refahlarını artırabilmeleri için gerekli bilgi, tutum ve davranışların toplamı olarak özel tasarrufları artırmada bir politika aracı olarak sunulmaktadır.Bu çalışmada amaç, Tokat ilindeki kamu çalışanlarının finansal okuryazarlık seviyelerini ve finansal okuryazarlık seviyelerinin tasarruf davranışları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olup olmadığını belirlemektir. Bunun yanı sıra, Tokat'taki kamu çalışanlarının demografik özellikleri ile tasarruf davranışları arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı da test edilmiştir. Kullanılabilir 427 anket üzerinden yapılan lojistik regresyon analizlerinden elde edilen sonuçlara göre, yaş, hanehalkı geliri, finansal gelişmeleri takip etme ve temel/ileri düzey finansal okuryazar olma kamu çalışanlarının tasarruf davranışları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif etki oluşturmaktadır.

Domestic savings is very important as a primary source for the financing of investments what the countries need for economic growing. Because the countries which haven't sufficient funding source for the investments to be made will apply to foreign savings, this situation will make economy to more fragile by increasing current account deficit. Low saving rates may prevent the households' consumption smoothing in national/international crisis, it may also cause the households' be deprived what they can have some gains. Not making budget, being more debt using unsuitable financial tools and getting decisions about economic/financial without sufficient information are the wrong behaviours which are the basis of decrease in saving rates. Today, increase on financial products' variety, reaching easily to all financial products as a result of rapid changes on technological developments and it has beginning the responsibility more belong to individuals in economic/financial life require that people behave more conscious. Individuals need to have knowledge, attiutudes and behaviours to not being damaged by economic / financial subjects that they may encounter, make right decisions and increase their personal financial well-being with these decisions. Financial literacy is being offered as a policy tool for increase private savings as total of this knowledge, attitudes and behaviours.The purpose of this study, determines the public employees' financial literacy levels in Tokat and whether financial literacy levels have an influence on their saving behaviours. And it has also been tested whether there is a significant relationship between the demographic characteristics of public employees in Tokat and saving behaviours. According to the results obtained from the logistic regression analyzes made on the 427 utilizable surveys, age, household income, follow-up to financial events and being basic/advanced financial literacy has a positive and statistically significant influence on public employees saving behaviours.