Sultan II. Abdülhamid Dönemi`nde Amasya Sancağı (sosyal, ekonomik, idarî ve demografik yapı)

Abstract

Bu çalışmada Sultan II. Abdülhamid Dönemi'nde (1876-1909) Amasya sancağının sosyal, ekonomik, idarî ve demografik yapısı ele alınmıştır. Çalışma altı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Amasya sancağının idarî yapısı, belediyesi, idarecileri ve kazaları ele alınmıştır. İkinci bölümde, sancağın Müslüman ve gayrimüslim nüfus verileri ortaya konulmuştur. 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi sonrası Amasya şehrine gelen göçmenler ve bunların iskânları değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, Amasya şehrinin sosyal ve kültürel hayatı üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda, sancakta yer alan cami, medrese, han, hamam gibi dini yapıların yanında Amasya ailesi hakkında bilgi verilmiştir. Bu bölümde, şehre dışarıdan gelip yerleşen ve bir koloni oluşturan Almanlara ve bunların ticari faaliyetlerine de değinilmiştir.Dördüncü bölümde, Amasya merkezinde ve kazalarındaki eğitim-öğretim faaliyetleri ve yeni açılan okullardan bahsedilmiştir. Açılan bu okullardan hareketle sancak genelinde eğitimin ne ölçüde yaygınlaştığı hususu üzerinde durulmuştur.Beşinci bölümde, Amasya sancağının ekonomik durumu ele alınmıştır. Bu bölümde, ipek böcekçiliği ve Gümüşhacıköy madenlerine de yer verilmiştir. Bu bölümde özellikle gayrimüslim nüfusun ekonomik faaliyetlerdeki rolüne değinilmiştir.Altıncı bölümde ise, Ermeni olayları üzerinde durulmuştur. Ermeni komitelerinin faaliyetlerine değinilirken bu olaylarda Merzifon kazasının rolüne değinilmiştir. Anahtar Kelimeler: Sultan II. Abdülhamid, Sivas, Amasya, Sancak, Eğitim, Nüfus, Ermeniler

In this work, social, economic, administrative and demographic structure of the Sandjak of Amasya at the era of Abdulhamid II, has been examined. The work is divided into six chapter. In the firstchapter administrative structure, governors and municipality of Sandjak of Amasya has questioned. In the second chapter, datas of the muslim and non muslim population of the sandjak has been put and İmmigrants wich came to Amasya after the 1877-1878 Ottoman-Russian war, and their settlements were evaluated. In the third chapter, social and cultural life in Amasya has evaluated. In this context, family structure, buildings like Mosque, madrasah, caravansarai and hamams examined. Beside those subjects, trade activities of the Germans, that settled and established colonies in Amasya wich come from abroad, has inspected.In the fourth chapter, newly opened schools, education and teaching activities that occured in both central Amasya and its jurisdictions has examined. Taking those schools as a point of start, until wich grade education were spreaded in the sadjak has explained. In the fifth chapter, economicconditions in Amasya has evaluated. Silkworm breeding and mines of Gümüşhacıköy has a place in thispart. İn this cahpter economic activities of the nonmuslim subjects especially appreciated.In the sixth chapter, Armenian affairs has researched. While Armenian gang'sactivities examined, Kaza of Merzifon's role in those events has observed.Keywords: Sultan II. Abdulhamid, Sivas, Amasya, Sandjak, Education, Population, Armenian.