İşleme öncesi atmosfer koşullarında şeker pancarında polar şeker, briks, kül ve ph değişimlerinin saptanması üzerine araştırma

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, Turhal Şeker Fabrikasının pancar alımı yaptığı 41 kantarı temsil etmek üzere seçilen 15 kantardan alınan pancar örneklerinde; polar şeker, Bx, kül ve pH değişimleri farklı atmosfer koşulları ve belirli zaman periyotlarına (7,14,21 günlük) bağlı olarak 2 dönemde incelenmiştir. Bu incelemelerde meteorolojik veriler esas alınarak araştırma genişletilmiştir. Yapılan analizler sonucu kantarlar arasında en yüksek Polar seker kaybı birinci dönemde `/. 41,68 ile Akdağmadeni kantarında görülmüştür. En düşük Polar seker kaybı V. 7,35 ile Ezinepazarı kantarına aittir. İkinci dönemde en yüksek Polar seker kaybı 7. 31,49 ile Akdağmadeni bölgesinde görülmüştür. En düşük Polar seker kaybı ise */. 4,85 ile Yeşilyurt kantarına aittir. Buna göre birinci dönemde ortalama ısı 13,08°C iken ortalama seker kaybı £20,08 dir. Buna karsın i- kinci dönemde ortalama ısı 8,02 °C iken ortalama şeker kaybının `/. 13,46 olduğu görülür. Buna göre dene bilir ki sıcaklık düştükçe seker kaybı azalmakta, sıcaklık arttıkça da seker kaybı artmaktadır. Nem ile seker kaybı arasındaki ilişkiler incelendiğinde birinci dönemde ortalama nem %72. 16 iken,1 1 ikinci dönemde bu oran 7.73.78 d ir. Buna göre nem oranı arttıkça şeker kaybının azaldığı söylenebilir. Polar şeker kaybı ile ısı ve nem arasındaki genel hatlarıyla görülen bu ilişki ekonometrik yöntemlerle test edildi ve bu ilişkinin ilgi derecesi saptandı. Seker kaybı ile ısı arasındaki korelasyon kat sayısı 0,647 olup pozitif işaretidir. Nem ile şeker kaybı arasındaki korelasyon katsayısı ise 0,736 olup negatif işaretlidir. Bu ilişkilere göre ısı arttıkça şeker kaybı da buna paralel olarak artmakta, nem oranı arttıkça şeker kaybı da ters yönde azalmaktadır. Kül,Bx,pH değişimlerinde kantarlar arası önemli farklılıklar görülmemiştir.

. 1 1 1 SUMMARY In this study, as of polarity of sugar, Bx, ash and pH levels in the samples of sugar beet taken- from 15 beet receiving points being selected which have represented 41 beet receiving points of Turhal Sugar Factory were analysed under different atmospherical conditions and at the two different periods for the time intervals of 7., 14., 21., days. Based on the me- torologital data that was included in this study, research was broadened. In the first period, due to the results obtained from the analyses, as of the highest loss of sugar polarity as 41,68 % for Akdagmadeni, and as of the lowest loss of sugar polarity as 7,35 for Ezinepazan were observed from among the receiving points of sugar beet. In the second period, as of the highest loss of sugar polarity as 31.49% for Akdagmadeni, and as of the lowest loss of sugar polarity as 4,85% for Yeşilyurt were ob ser wed as well. The average loss off sugar for the first period was found as 20.08% while the mean temperature is of 13,08°C The average of sugar for the second period,however, was found as 13.46 X, while the mean temperature is 8. 02 °C.It was concluded from the results that the more temperature decreases, the more loss of sugar decreases and therefore, the more tempe rature increases, the more loss of sugar increases as well. As the relations between humidity and sugar loss were studied, in the first period, the average humidity was found as 72.16 `/., while it is of 73.38 */. in the second period. Due to these results, it can be said that the more rate of humidity increases, the more loss of sugar decreases. The relations obviously seen between the loss of sugar and temperature and humidity were tested by econometric methods and levels of their relationships were also determined. The correlation coefficient between loss of sugar and temperature was found as +0.647 and for the correlation coefficient between humidity and loss of sugar was found as 0.736 as well. Due to these rela tionships, the more temperature increases, the more loss of sugar increases and the more rate of humidity increases, the more loss of sugar decreases reversely. The differences among the receiving points of sugar beet for ash, Bx, and pH levels were not found significant at the statistical level.