Azotlu gübre miktar ve uygulama zamanlarının patatesin verim ve diğer bazı özellikleri üzerinde etkileri

Abstract

ÖZET AZOTLU GÜBRE MİKTAR VE UYGULAMA ZAMANLARININ PATATESİN VERİM VE DİĞER BAZI ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ A. Şinasi COŞKUN Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Doktora Tezi 1997,102 sayfa Danışman: Prof.Dr. M. Emin TUGAY Jüri : Prof.Dr. M. Emin TUGAY Bu çalışma patateste azotlu gübre miktarı ve verme zamanlanın belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma 1994 ve 1995 yıllarında Tokat- Kazova, 1995 yılında Niksar ovasında yürütülmüştür. Araştırmada Resy ve Agria olmak üzere iki çeşit kullanılmıştır. 0,10,20 ve 30 kg/da N dozları, tamamı dikimde, tamamı yumru oluşum başlangıcında, yansı dikim yansı yumru oluşum başlangıcında, 1/3 'ü dikim 2/3 'ü yumru oluşum başlangıcında, 2/3 'ü dikim 1/3'ü yumru oluşum başlangıcında olmak üzere değişik zamanlarda verilmiştir. Deneme Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Dikim 70 x 40 cm sıklıkta olup, parsel alanları brüt 26.25 m2 (her sırada 17 ocak olmak üzere 4 sıra) olacak şekilde dikilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgularda en yüksek toplam yumru verimi Tokat'ta iki yılın ortalaması olarak Resy çeşidinde 2894.5 kg/da (dekara 20 kg N'un tamamının dikimde verilmesinden), Niksar'da ise 2643.4 kg/da (20 kg/daII N'un yarısının dikim, yarısının yumru oluşum başlangıcında verilmesinden) olmuştur. Agria çeşidinde en yüksek yumru verimleri Tokat'ta 3046.5, Niksar'da 2539.8 kg/da (30 kg/da N'un yarısının dikim, yarısının yumru oluşum başlangıcında verilmesinden) olarak gerçekleşmiştir. Buna göre, Resy çeşidinde Tokat ve Niksar'da dekara 20 kg N dozu, Tokat'ta tamamı dikimde, Niksar'da ise iki eşit parçaya bölerek uygulama daha yüksek verim getirmiştir. Agria çeşidinde ise yüksek verim her iki yerde de dekara 30 kg N'un yarısının dikim, yarısının da yumru oluşum başlangıcında verilmesinden elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler : Patates (Solanum tuberosum L.), Gübreleme, N'lu gübre miktarı, N'lu gübre verme zamanı, Yumru verimi.

Ill ABSTRACT THE EFFECTS OF THE APPLICATION DATES AND RATES OF NITROGENOUS FERTILIZER ON TUBER YIELD AND SOME OTHER TRAİTS OF POTATO A.Şinasi COŞKUN Gaziosmanpaşa University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Crop Sciences Advisor Jury Ph.D. Thesis 1997, 102 pages Prof.Dr. JVLEmin TUGAY Prof.Dr. M. Emin TUGAY This study was conducted to determine the effects of the application dates and rates of nitrogenous fertilizer in potato. The experiment was carried out in Tokat-Kazova in 1994 and 1995 and in the Niksar valley in 1995. Two cultivars of potato, Resy and Agria, were used in the experiment. Nitrogen doses were 0,10,20 and 30 kg/da and were applied in different dates as being all at the sowing date all at the beginning of tuber formation; half at the sowing date and the half at the beginning of tuber formation; 1/3 at the sowing date and 2/3 at the beginning of tuber formation; 2/3 at the soqing date and 1/3 at the beginning of tuber formation. The experiment was organized according to `Randomized Complete Block Design` with three replications. Row spacing was 70 x 40 cm. Plot sizes were approximately 26.25 square meter. Including 4 rows with 17 hills per row. The highest tuber yield of the cultivar Resy was 2894.5 kg/da as an average of two years in Tokat (from the application of 20 kg/da N at the sowingIV date). This amount was 2643.4 kg/da from the application of the half of N fertilezer at the sowing date and the other half at the beginning of tuber formation. On the other hand, the cultivar Agria provided 3046.5 kg/da tuber yield in Tokat while it was 2539.8 kg/da in Niksar with the application of the half of 30 kg/da N at the sowing date and the other half at the beginning of tuber formation. According to these results, N fertilizer should be given to the cultivar Resy, at the fate of 20 kg/da with the appilcation of all at the sowing date in Tokat and with the application of half at the sowing date and the other half at the beginning of tuber formation in Niksar. The best amount of N fertilizer was 30 kg/da for the cultivar Agria with the application of half at the sowing date and the other half at the beginning of tuber formation in both Tokat and Niksar. Key words : Potato (Solanum tuberosum L.), Fertilization, Amount of N Fertilizer, Application dates of N fertilizer, Tuber yield.