Farklı şeker mısırı çeşitlerinde koltuk almanın verim ve bazı özelliklere etkileri

Abstract

ÖZET FARKLI ŞEKER MISIRI ÇEŞİTLERİNDE KOLTUK ALMANIN VERİM VE BAZI ÖZELLİKLERE ETKİLERİ Mehmet OCAKDAN Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi 1995, 37 sayfa Danışman :Prof. Dr. Özer SENCAR Jüri : Prof. Dr. Özer SENCAR : Prof. Dr. M. Emin TUGAY :Doç. Dr. Sabri GÖKMEN Bu araştırma; Tokat-Kazova şartlarında I. ve II. ürün şeker mısırında koltuk (kardeş) almanın verim ve bazı özelliklere etkisini incelemek ve bölge için uygun çeşitleri belirlemek amacıyla 1995 vegetasyon döneminde yapılmıştır. Araştırmada bitki materyali olarak 5 adet tek melez (Bonanza, BC 565, Merit, Reward ve Jubilee) ve bir adet kompozit şeker mısın çeşidi kullanılmıştır. Deneme tesadüf bloklarında `Bölünmüş Parseller` deneme deseninde 3 tekrarlamak olarak kurulmuştur. Ana parsellere çeşitler, alt parsellere muameleler (koltuk alma ve almama) yerleştirilmiştir. Araştırma, I. ve II. ürün olmak üzere iki ayrı deneme şeklinde yürütülmüştür. Denemede parsel boyutları 2.8 x 5.0 = 14.0 m2 olup, her parselde 4 sıra yer almıştır. Birinci ürün denemesi 30 Nisan, ikinci ürün denemesi ise 15 Temmuz tarihinde kurulmuştur. Denemede bütün parsellere dekara 14 kg N ve 6 kg P2O5 hesabıyla gübre verilmiştir. Fosforlu gübrenin tamamı ekimle birlikte, azotlu gübrenin ise % 50'si ekimle birlikte, %50'si de bitkiler 40-50 cm boylandıkları zaman verilmiştir. Bitkiler 3-4 yapraklı olunca sıra üzeri mesafe bozulmayacak şekilde tekleme ve seyreltme yapılmıştır. Bitkiler diz boyu yüksekliğe ulaştığı zaman ikinci çapa ile birlikte boğaz doldurma işlemi gerçekleştirilmiştir. Hasat, koçanlar süt olum döneminde iken elle yapılmıştır. Denemeden elde edilen sonuçlar variyans analizine tabi tutularak çeşitler ve muameleler arasındaki farklar incelenmiştir. Birinci üründe dekara koçan sayısı, ikinci üründe ise bitki başına koçan sayısı ve dekara koçan verimi hariç incelenen tüm özellikler bakımından çeşitler arasında önemli farklar bulunmuştur. Koltuk alma, I.üründe bitki boyu, ilk koçan yüksekliği, bitkide koçan sayısı, dekara koçan verimi ve hasıl verimini; Hüründe ise, tepe ve koçan püskülü çıkarma süresi, olgunlaşma süresi, koçanda sıra sayısı, koçanda tane sayısı ve dekara koçan verimi hariç diğer tüm özellikleri önemli ölçüde azaltmıştır. Ayrıca hasıl verimi hariç tüm özelliklerde II.üründe azalma görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Şeker mısırı, koltuk alma

Ill ABSTRACT EFFECTS OF TILLER REMOVAL ON YIELD AND SOME CHARACTERS IN SWEET CORN Mehmet OCAKDAN Gaziosmanpaşa University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Field Crops Master Thesis 1997, 37 pages Supervisor : Prof. Dr. Özer SENCAR Jury : Prof.Dr. Özer SENCAR : Prof.Dr. M. Emin TUGAY : Doç. Dr. Sabri GÖKMEN The trial was conducted to study the effects of tiller removal on yield and some characters in sweet corn varieties grown as the first and second crops at Tokat-Kazova conditions in 1995. The other aim was also to determine favorable varieties for the region. Five sweet corn hybrids (Bonanza, BC 565, Merit, Reward and Jubilee) and one composite variety were planted in the trial. The experiment was organized in a split-plot arrangement of a randomized complete block design in which varieties were main plots and treatments were subplots. Subplots were 2.8 m x 5.0 m = 14.0 m in size and consisted of four rows. Varieties were planted on April 30 1995 and on July 15, 1995 by hand. 6 kg P2O5 and 14 kg N per decare were applied. All of the phosphorus fertilizer was applied at sowing while nitrogen fertilizer was splitted, half applied at planting and half at the stage on which the plants were 40-50 cm. While first harrow was made when plants hadIV 3-4 leaves, second harrow and hilling was made when they reached to 40-50 cm. Irrigation was made as plants required during growing period. Sweet corn was harvested by hand when the ears were at the roasting stage. Differences for the investigated characters among cultivars were significant except for the number of total ear per decare in the first crop experiment and number of ears/plant and ear yield/decare in the second crop experiment. Tiller removal significantly reduced the plant height, first ear height, number of ear per plant, number of kernel per ear, number of ear/decare, ear yield/decare and stove yield/decare in the first crop experiment. Except the tasseling and silking period, maturity period, number of row per ear, number of kernel/ear and ear yield per decare, all other characters were decreased by the tiller removal. All investigated characters except fodder yield were decreased in the second crop in comparison to the first crop experiment. Key words: Sweet corn, tiller removal