Tokat`ta Kızılcık`ın (cornus mas L.) yeşil ve odun çelikleri ile çoğaltılması üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET TOKAT'TA KIZILCIK'IN {Cornus mas L.) YEŞİL VE ODUN ÇELİKLERİ İLE ÇOĞALTILMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Mehmet Ali YAVAŞ Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi 2000, 56 sayfa Danışman : Doç. Dr. Resul GERÇEKÇİOĞLU Jüri : Doç. Dr. Resul GERÇEKÇİOĞLU Bu araştırma 1998 ve 1999 yıllarında Tokat'ta yürütülmüştür. Araştırmada Aypar-2 kızılcık tipine değişik hormon dozlarının, yeşil ve odun çeliklerinin, kallüslenme oranı, köklenme oranı, kök adedi, kök uzunluğu ve canlı çelik oranına etkileri araştırılmıştır. 1998 yılında, yeşil çelikler 15 Haziran, 15 Temmuz, 15 Ağustos ve odun çelikleri ise 15 Eylül, 15 Ekim, 15 Kasım dönemlerinde alınarak, IBA'nın kontrol, 2000 ppm, 4000 ppm ve 6000 ppm dozları ile muamele edilmiştir. 1999 yılında ise aynı dönemlerde yalnızca odun çelikleri uç ve dip çelik olarak alınmış ve 6000 ppm(kontrol), 7000ppm, 8000 ppm ve 9000 ppm'lik IB A hormon dozları ile muamele edilmiştir. Bitkiler cam sera içindeki alttan ısıtmalı mistleme ünitesinde, perlit ortamına dikilmiştir. Araştırma sonunda en iyi köklenmenin Temmuz ayında alınan yeşil çeliklerde olduğu, hormon dozu olarak ise Temmuz ayında alman çeliklerin 4000 ve 6000 ppm'lik dozlarında % 100,00 oranında köklenme ile en iyi sonucu verdiği saptanmıştır. 1998 yılı odun çeliklerinde yalnızca 15 Eylül dönemindeki çeliklerde az miktarda köklenme oluşurken, 1999 yılının tüm dönem ve dozlarında, her iki grup çeliklerinde de köklenme ile ilgili herhangi bir veri saptanamamıştır. Anahtar Kelimeler: Tokat ili, kızılcık, yeşil çelik, odun çeliği, şişleme ile çoğaltma, hormon.

m ABSTRACT A STUDY ON PROPAGATION WITH GREEN AND HARD-WOOD CUTTING UNDER MIST SYSTEM OF CORNELIAN CHERRY (Cornus mas L.) IN TOKAT CONDITIONS Mehmet Ali YAVAŞ Gaziosmanpaşa University Institu of Scientific Science Department of Horticultural Masters Thesis 2000, 56 Pages Supervisor : Doç. Dr. Resul GERÇEKÇİO?LU Jury : Doç. Dr. Resul GERÇEKÇİO?LU This study was conducted in Tokat, Turkey in 1998 and 1999. Effect of various growth regulator levels on callus formation, rooting ratio, number of roots, root length, and viable cutting ratio in green and hardwood cuttings of Aypar-2 cornelian cherry type. Green cuttings were taken on June 15, July 15 and August 15 While hardwood cuttings were taken on September 15, October 15 and November 15. IBA doses of 2000, 4000 or 6000 along with a control treatment were studied in 1999, only hardwood cuttings, in the from of type and basal cuttings, were taken at similor times and treated with 6000(control), 7000, 8000 or 9000 ppm of IBA. Plants were placed in a perlite medium with a misting system, which was heated at the bottom, in a greenhouse. The best rooting was obtoined from green cuttings taken in July. A perfect rooting ratio of 100 % were obtoined with 4000 or 6000 ppm IBA aplication on green cuttings taken in July. Only a small rooting success was obtoined with hardwood cuttings taken on September 15 in 1998 whereos, no rooting data was obtoined in 1999. Key Words: Tokat province, cornelian cherry, green cutting, hardwood cutting, mist-propagation, hormone.