Farklı bölgelerde yetiştirilen atdişi mısır (Zea mays indentata L.) çeşitlerinin yaş öğütme özellikleri

Abstract

Türkiye'de nişasta sanayinde kullanılan atdişi mısır (Zea mays indentata L.) üretiminin son yıllarda hızla artmasına rağmen, yetiştirilen çeşitlerin nişasta sanayine uygunluğu (yaş öğütme kalitesi) konusunda henüz yeterli çalışma yapılmamıştır. Bu çalışma, Türkiye'nin dört farklı ekolojik bölgesinde (Tokat, Adana, Samsun ve Sakarya) birinci ürün olarak yaygın üretimi yapılan 15'er adet tek melez atdişi mısır çeşidinin fiziksel özellikleri (bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, sertlik ve yoğunluk), kimyasal bileşimleri (nem, protein, yağ, kül, nişasta ve toplam karbonhidrat içerikleri) ve yaş öğütme özelliklerinin (ıslatma suyuna geçen kuru madde, embriyo, gluten, toplam kepek ve nişasta verimleri ile nişasta randımanı ve saflığı) saptanması amacıyla yürütülmüştür. Tokat'ta yetiştirilen mısır çeşitleri fiziksel, kimyasal ve yaş öğütme özellikleri bakımından önemli (P<0.05) farklılıklar göstermiştir. Mısır çeşitleri yaş öğütme kalitelerinde belirleyici olan nişasta verimi, saflığı ve randımanı açısından değerlendirildiğinde; Helen, P 32 W 86, ADA 85 10 ve OSSK 596 çeşitleri ön plana çıkmıştır. Adana'da yetiştirilen mısır çeşitleri de fiziksel, kimyasal ve yaş öğütme özellikleri bakımından önemli (P<0.05) farklılıklar göstermiş; özellikle Helen, P 31 P 41, P 31 G 98, P 31 N 27 ve P 32 W 86 çeşitlerinin yaş öğütme kaliteleri yüksek bulunmuştur. Samsun'da yetiştirilen çeşitler arasında fiziksel özellikler bakımından önemli (P<0.05) farklılıklar saptanmakla birlikte kimyasal ve yaş öğütme özellikleri bakımından sınırlı sayıdaki parametrede farklılıklar saptanmıştır. Samsun'da ADA 9516, P 32 W 86, ADA 523 ve Bora çeşitlerinin yaş öğütme kaliteleri diğer çeşitlerden daha yüksek bulunmuştur. Sakarya'da yetiştirilen çeşitler ise bazı fiziksel ve kimyasal özellikler bakımından önemli (P<0.05) farklılıklar göstermiş, ancak nişasta verimi, saflığı ve randımanı bakımından farksız (P>0.05) bulunmuştur. Mısır çeşitlerinin fiziksel, kimyasal ve yaş öğütme özelliklerinden bazıları arasında önemli korelasyonlar tespit edilmiştir. Bu bağlamda hektolitre ağırlığı ile sertlik, yoğunluk ve protein içeriği arasındaki pozitif, sertlik veya protein içeriği ile nişasta içeriği, verimi ve randımanı arasındaki negatif, nişasta içeriği ile nişasta verimi arasındaki pozitif korelasyonlar dikkat çekmektedir.

Although yellow dent corn (Zea mays indentata L.) production in Turkey, which is mostly used for starch production, has rapidly increased in recent years, limited research has been conducted on its suitability to the starch industry (wet-milling quality). This research was therefore conducted to determine the physical properties (thousand kernel weight, test weight, hardness and density), chemical compositions (moisture, protein, fat, ash, starch and total carbohydrate contents) and wet-milling characteristics (water-soluble solids, germ, gluten, total fiber and starch yields, and starch recovery and purity) of 15 yellow dent corn hybrids grown as the main crop in four distinct ecological regions (Tokat, Adana, Samsun and Sakarya) of Turkey. Corn hybrids grown in Tokat showed significant differences (P<0.05) in their physical, chemical and wet-milling properties. Based on the yield, recovery and purity of starch, which are important parameters in wet-milling quality assessment, corn hybrids of Helen, P 32 W 86, ADA 85 10 and OSSK 596 prevailed. Corn hybrids grown in Adana also revealed significant differences (P<0.05) in terms of their physical, chemical and wet-milling properties, and wet-milling qualities of Helen, P 31 P 41, P 31 G 98, P 31 N 27 and P 32 W 86 hybrids were outstanding. The differences in the physical properties of corns grown in Samsun were significant (P<0.05), yet the hybrids differed only in a few parameters of chemical composition and wet-milling. Wet-milling qualities of ADA 9516, P 32 W 86, ADA 523 and Bora hybrids were superior to the rest of the hybrids grown in Samsun. Corn hybrids grown in Sakarya were found to carry significant (P<0.05) differences in certain physical and chemical properties, yet they did not differ significantly (P>0.05) in terms of starch yield, recovery and purity. Significant correlations were established between certain physical, chemical and wet-milling traits of corn hybrids. In this regard, positive correlations of test weight with hardness, density and protein content; negative correlations of protein content or hardness with the content, recovery and purity of starch, and positive correlation of starch content with starch yield were noteworthy.