Farklı yetiştirme ortamları, lokasyon ve gölge uygulamalarının lale (Tulipa gesneriana L.)`de bitki gelişimi ve kalite özelliklerine etkisi

Abstract

Peyzaj ve vazo çiçeği olarak kullanılan lale (Tulipa gesneriana L.) son yıllarda saksı çiçeği olarak ta yaygınlaşmaktadır. Lalenin saksıda yetiştiriciliği üzerine iklim koşulları ve yetiştirme ortamı gibi birçok faktör etkilidir. Bu çalışmada Tokat ve Sakarya illerinde saksıda lale yetiştiriciliği üzerine yetiştirme ortamı ve gölge uygulamalarının etkileri araştırılmıştır. Denemede 2 lale çeşidi (Apeldoorn ve Yokohama) farklı yetiştirme ortamları (torf, torf+perlit, torf+kum) ve gölge uygulamalarında (0-kontrol, %35 ve %55 gölgeleme) 2015-2016 yıllarında yetiştirilmişlerdir. Deneme, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekerrürlü yürütülmüştür. Her parselde beş bitki kullanılmıştır. Yetiştirme ortamında kontrol olarak bahçe toprak kullanılmıştır. Denemede uygulamalara göre çiçek ömrü 13,00 ile 30,67 gün, çiçek sapı uzunluğu 10,08 ile 19,57 cm, çiçek çapı 1,92-2,76 cm ve soğan çapı 1,19-2,57 cm arasında değişmiştir. Sonuç olarak saksılı lale yetiştiriciliği Sakarya ilinde daha başarılı olmuştur. Yetiştirme ortamı olarak torf+perlit karışımı en iyi sonucu verirken, %35 gölge uygulaması lalede bitki ve çiçek özellikleri üzerine en iyi etkiyi yapmıştır.

The tulip (Tulipa gesneriana L.), which is used as landscape and vase flower, has become popular as potted flower in recent years. Many factors such as climatic conditions and growing media influence the cultivation of tulip in the pot. In this study, the effects of growing media and shadow treatments on potted tulip cultivation in Tokat and Sakarya province were investigated. In the experiment, 2 tulip cultivars (Apeldoorn and Yokohama) were cultivated in different growing media (peat, peat, perlite, peat + sand) and shadow applications (0-control, 35% and 55% shading) in the years of 2015 and 2016. Soil was used as control treatment for growing medium. The experiment was carried out according to the split plots in randomized complete block desing with three replications. Five plants were used in each plot. According to the application, the flower life was ranged between 13.00 to 30.67 days. Flower stem length, flower diameter and onion diameter realized between 10.08-19.57 cm, 1.92-2.76 cm and 1.19-2.57 cm, respectively. As a result, potted tulip cultivation has been more successful in Sakarya province. While the mixture of peat + perlite as the growing medium gave the best result, 35% shadow application made the best effect on the plant and flower characteristics of tulip.