8. sınıf öğrencilerinin zorba/kurban davranışları, benlik algıları ve rehberlik ihtiyaçlarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı; 8. sınıf öğrencilerinin zorba/kurban davranışları (fiziksel, sözel, izolasyon, söylenti, eşyalara zarar verme ve cinsel), benlik algıları ve rehberlik ihtiyaçları (eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal) arasındaki ilişkiyi araştırmak ve cinsiyete göre farklılaşma durumlarını incelemektir.Araştırmanın çalışma grubu 298 (%49.4) kız ve 305 (%50.6) erkek olmak üzere toplam 603 sekizinci sınıf öğrencisinden oluşmaktadır.Araştırmada; zorbalık ve kurban düzeyini belirlemek için `Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği Ergen Formu`, benlik algılarını belirlemek için `Sosyal Karşılaştırma Ölçeği`, rehberlik ihtiyaçlarını belirlemek için `Rehberlik İhtiyaçları Belirleme Formu` kullanılmıştır.Zorba/kurban davranışları, benlik algıları, rehberlik ihtiyaçları arasındaki ilişkileri belirlemek için 'Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Tekniği' kullanılmıştır. Zorba/kurban davranışlarının, benlik algılarının ve rehberlik ihtiyaçlarının cinsiyet değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesinde 't Testi' kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar kısaca şöyledir: Zorba/Kurban davranışlarının tüm alt boyutları ve toplam puan ortalamaları ile benlik algıları arasında negatif yönlü anlamlı düzeyde ilişki vardır. Kurban davranışlarının tüm alt boyutları ve toplam puan ortalamaları ile rehberlik ihtiyaçlarının tüm alt boyutları ve toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönlü anlamlı düzeyde ilişki vardır. Zorba davranışlarının fiziksel, sözel, izolasyon alt boyutları ve toplam puan ortalamaları ile rehberlik ihtiyaçlarının eğitsel, kişisel/sosyal alt boyutları ve toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönlü anlamlı düzeyde ilişki vardır. Zorba davranışları söylenti yayma ve cinsel zorbalık alt boyutu puan ortalamaları ile rehberlik ihtiyaçları kişisel/sosyal alt boyutu arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki vardır. Zorba davranışları eşyalara zarar verme alt boyutu puan ortalamaları ile rehberlik ihtiyaçları kişisel/sosyal alt boyutu ve toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki vardır. Benlik algıları puan ortalamaları ile rehberlik ihtiyaçlarının eğitsel, mesleki alt boyutları ve toplam puan ortalamaları arasında negatif yönlü, kişisel/sosyal rehberlik alt boyutu ile pozitif yönlü anlamlı düzeyde ilişki vardır. Kız ve erkek öğrencilerin fiziksel kurban, söylenti yayma kurban puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde farklılık vardır. Erkeklerin puan ortalamaları kızlarınkinden daha yüksektir. Kurban davranışlarının diğer boyutlarında cinsiyet değişkenine göre anlamlı düzeyde bir farklılık yoktur. Kız ve erkek öğrencilerin zorba davranışlarının tüm alt boyutları ve toplam puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde farklılık vardır ve erkeklerin puanları daha yüksektir.Kız ve erkek öğrencilerin benlik algıları puan ortalamaları arasında kızların lehinde anlamlı düzeyde farklılık vardır.Kız ve erkek öğrencilerinin rehberlik ihtiyaçları kişisel/sosyal alt boyutu ve rehberlik ihtiyaçları toplam puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde farklılık vardır. Erkeklerin daha fazla rehberlik ihtiyacı vardır. Kız ve erkek öğrencilerin rehberlik ihtiyaçları eğitsel ve mesleki alt boyutu puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde farklılık yoktur.Anahtar sözcükler: Zorbalık, Zorba, Kurban, Benlik algısı, Rehberlik ihtiyaçları

The main purpose of this research is investigating the relationship between the eighth graders' bully / victim behaviors (physical, verbal, isolation, rumors, damaging goods, sexual) and self-perceptions and guidance needs (educational, vocational and personal/social) and also study whether their bully/victim behaviors, self-perceptions and guidance needs differentiate or not in terms of their gender. 49.4% of study group is female and 50.6% is male. The study group includes 298 female and 305 male students and consists of a total of 603 eighth graders. In the study, `Bullying Reporting Questionnaire Adolescent Form` was used to determine the level of bullying and the victim, `Social Comparison Scale` was used to determine the self-perception and `Guidance Needs Identification Form` was used to determine guidance needs. To determine the correlation between bully / victim behaviors, self-perception, and guidance needs the 'Pearson Product Moment Correlation Technique' was used. 't-test' was used to determine whether bully/victim behaviors, self-perceptions and guidance needs differentiate or not according to gender variable. The results in brief obtained from this study are as below:There is negative significant correlation between all subscales of bully/victim behaviors and total point average and self-perception.There is positive significant correlation between all subscales of victim behaviors and total point average and subscales of guidance needs and total point average.There is positive significant correlation between physical, verbal, isolation subscales of bully behaviors and total point average and educational, personal/social subscales of guidance needs and total point average. There is positive significant correlation between spreading rumors and sexual bullying subscales of bully behaviors' point average and personal/social subscales of guidance needs. There is significant positive correlation between damaging to goods subscale of bully behaviors' point average and personal/social subscale of guidance needs and total point average. There is negative significant correlation between point average of self-perception and total point average of educational, vocational subscales of the guidance needs and total point average; on the other hand, there is positive significant correlation between mean of self-perception and personal / social subscales of guidance needs.There is significant difference between the point average of physical victim, spreading rumors behaviors of male and female students. The point average of boys is more than the girls. There is no significant difference between other dimensions of victim behaviors according to gender variable.There is significant difference between total point average of the all subscales of bully behaviors of female and male students, and the points of male students are more than female students. There is significant difference in favor of girls between means of self-perceptions of male and female students. There is significant difference between personal/social subscale of guidance needs and total point average of guidance needs of female and male students. The boys need more guidance than the girls. There is no significant difference between the point average of guidance needs educational and vocational subscales of girls and boys.Key Words: Bullying, Bully, Victim, Self-perception, Guidance Needs