Öğretmen adaylarının sanat eğitimi öz-yeterliklerinin araştırılması

Abstract

Sanat eğitimi, modern eğitim programlarının önemli bir parçasıdır. Sanat ve sanat eğitimi insanoğlunun var oluşundan günümüze kadar sürekli gelişerek devamlılığını sürdürmüştür. Sanat, insan yaşamının her anında karşısına çıkmaktadır. Bundan dolayı sanat ve sanat eğitimi insanlar için vazgeçilmez bir yaşam gereksinimlerinden biri haline gelmiştir. Bireylere haz veren sanat, yaşadığımız topluma da ruhsal ve duygusal haz ve mutluluk vermektedir.Öğretmen adaylarının, önemli ölçüde soyut bilgilerden oluşan sanat eğitimi konuları ve bunların öğretimi ile ilgili öz-yeterlik algılarının bilinmesi eksik yönlerinin tamamlanması ve geliştirilmesi için önemlidir. Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının sanat eğitimine yönelik öz-yeterlik algılarını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmiştir. Geçerlik çalışmasında açıklayıcı faktör analizi yapılarak yapı ve içerik geçerliği, güvenirlik çalışmasında ise güvenirlik katsayılarına bakılarak ulusal ve uluslar arası düzeyde kullanılabilecek bir ölçme aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmanın amacını gerçekleştirmek için öğretmen adaylarının öz-yeterliklerinin cinsiyet, lise türü ve üniversiteler arasındaki ilişki gibi değişkenler açısından incelenmiştir.Araştırmada betimsel yöntemlerden alan taraması (survey) tipi araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 89'u kadın ve 48'i erkek olmak üzere toplam 137 resim-iş öğretmen adayları oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının sanat eğitimine yönelik öz-yeterlik algılarını ölçmeyi amaçlayan ve araştırmacı tarafından geliştirilen Görsel Sanatlar Eğitimi Öz-Yeterlik Ölçeği ölçme aracı olarak uygulanmıştır. Ölçme araçlarının geçerlik ve güvenirlik için yapı geçerliliği ve madde analizleri yapılmış, ölçeklerin birbirleriyle ve bağımsız değişkenlerle olan ilişkisini incelemek amacıyla t- testi, tek yönlü varyans analizi (Anova), Kruskal Wallis-H ve Mann Whitney U testleri kullanılmıştır. Demografik özellikleri betimlemek amacıyla da cinsiyet, alanlarına yönelik yayınları ne sıklıkla takip ettikleri ve mezun olunan lise türü gibi bağımsız değişkenlerin dağılımları incelenmiştir.Araştırma sonunda geliştirilen ölçekte birinci alt problem olan öğretmen adaylarının öz-yeterlik puanlarında cinsiyete göre anlamlı bir farklılık olmadığı bulunmuştur. İkinci alt problem olan öğretmen adaylarının görsel sanatlar eğitimine yönelik öz-yeterlik düzeyleri mezun oldukları liseye göre de anlamlı bir farklılık göstermiştir. Üçüncü alt problemde belirtilen görsel sanatlar öğretmen adaylarının sanat eğitiminde öz-yeterlikleri üniversitelere göre anlamlı farklılık göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Sanat, Sanat Eğitimi, Öz-Yeterlik, Öğretmen Öz-Yeterlik İnancı

Art education is an important part of the contemporary curriculums. Art and art education has been developing and maintaining continuity from the existence of human being to our day. People face art in every moment of their lives. Therefore, art and art education has become one of the most indispensable vital necessity for people. The art giving individuals joy also gives spiritual and sentimental joy and happiness to the society that we live in. Determining the prospective teachers' self-efficacy perceptions related to the art education subjects generally composed of abstract information and the teaching of these subjects is important for the overcoming and developing the shortcomings. The aim of this study is to develop a valid and reliable measure with the intention of evaluation of prospective teachers' self-efficacy perceptions towards the art education. Explanatory factor analysis and content validity was conducted as the validity study, and reliability coefficient was considered for the reliability study with the aim of developing a measure that can be used at national and international levels. To achieve the goal of the study, prospective teachers' self-efficacy perceptions were investigated in accordance with some variables such as the relationships between the genders, the types of the high school and universities. One of the descriptive methods, survey was used in the research. The sample of the study was composed of a total 137 prospective art teachers, 89 women and 48 men. As for the measure, Art Education Self-Efficacy Scale which aimed at assessing the prospective teachers' self-efficacy perceptions towards the art education and which was developed by the researcher was conducted. For the validity and reliability analysis of the scales, construct validity and item analysis were carried out, and for the investigation of the relationship between the scales and independent variables and the interrelation of the scales, t-test, one way variance analysis (ANOVA), Kruskal Wallis-H and Mann Whitney U tests were used. With the aim of describing the demographics, the distribution of some independent variables such as gender, how often they follow the publications related to their field and the type of the high school they graduated. As a result of the study, there isn't a significant difference in the prospective teachers' self-efficacy scores in accordance with the gender, which is the first sub-problem of the study. There is a significant difference in prospective teachers' levels of self-efficacy related to the visual arts education in accordance with the type of the high school they graduated, which is the second sub-problem. There is a significant difference in prospective visual arts teachers' self-efficacy in art education in accordance with the universities, which is the third sub-problem of the research.Key words: Art, Art Education, Self-Efficacy, Teachers' Self-Efficacy Beliefs