Evli bireylerde çift uyumu ve bazı psikolojik belirtilerin benliğin farklılaşması açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, evli bireylerde çift uyumu ve bazı psikolojik belirtileri (depresyon, kaygı ve stres) benliğin farklılaşması açısından incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, çevrim içi form kullanılarak uygun örnekleme yöntemi ile ulaşılan 362 evli birey oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği, Çiftler Uyum Ölçeği ve Depresyon, Anksiyete ve Stres Ölçeği kullanılmıştır. Çalışma grubundan toplanan veriler SPSS 21 programı ile analiz edilmiş ve basit doğrusal regresyon, çoklu doğrusal regresyon ve bağımsız gruplar t-testi ile incelenmiştir. Bağımsız değişkenlerin (benliğin farklılaşması ve alt boyutları) bağımlı değişkenler (çift uyumu, depresyon, kaygı ve stres) üzerindeki yordama güçlerini incelemek için basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Bu analizlere göre benliğin farklılaşması evli bireylerde çift uyumunu, depresyon, kaygı ve stresi anlamlı düzeyde yordamaktadır. Benliğin farklılaşması alt boyutlarına göre değerlendirildiğinde, duygusal kopma ve ben pozisyonu alma alt boyutları çift uyumunu; duygusal tepkisellik, duygusal kopma ve ben pozisyonu alma alt boyutları depresyonu; duygusal tepkisellik ve ben pozisyonu alma alt boyutları kaygıyı; duygusal tepkisellik, duygusal kopma ve ben pozisyonu alma alt boyutları ise stresi anlamlı düzeyde yordamaktadır. Cinsiyete açısından, erkeklere ait benliğin farklılaşması toplam puanları kadınlara ait benliğin farklılaşması toplam puanlarından anlamlı düzeyde yüksektir. Benliğin farklılaşması alt boyutları cinsiyete açısından incelendiğinde, kadınlara ait duygusal tepkisellik ve başkalarına bağımlılık düzeyleri (iç içe geçme), erkelere ait duygusal tepkisellik ve başkalarına bağımlılık düzeylerinden anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Evlenme türü açısından, severek/flört ederek evlenen bireylerin benliğin farklılaşması toplam puanları, görücü usulü/tanıştırılarak evlenen bireylerin benliğin farklılaşması toplam puanlarından anlamlı düzeyde yüksektir. Benliğin farklılaşması alt boyutları evlenme türü açısından incelendiğinde, görücü usulü/tanıştırılarak evlenen bireylere ait duygusal tepkisellik ve başkalarına bağımlılık düzeyleri, severek/flört ederek evlenen bireylere ait duygusal tepkisellik ve başkalarına bağımlılık düzeylerinden anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Benliğin farklılaşması, çift uyumu, depresyon, kaygı, stres

The purpose of the present study was to investigate dyadic adjustment, and some psychological symptoms (depression, anxiety, and stress) with respect to differentiation of self among married individiuals. 362 married individuals were conveniently selected with online form. Personal Information Form, Differentiation of Self Inventory-Turkish, Dyadic Adjustment Scale, and Depression, Anxiety and Stress Inventory were used as data collection. The data were analyzed with SPSS 21 software using independent samples t-test, simple linear regression analysis, and multiple linear regression analysis. Simple and multiple linear regression analyses were performed in order to examine the predictive power of independent variables (differentiation of self and its subscales) on the dependent variables (dyadic adjustment, depression, anxiety and stress). Based on analyses, dyadic adjustment, depression, anxiety, and stress among married individuals was significantly predicted by differentiation of self. When differentiation of self is taken into consideration in terms of subcategories, emotional cut off, and take an I position subscales predict dyadic adjustment; emotional reactivity, emotional cut off, and take an I position subscales predict depression; emotional reactivity, and take an I position subscales predict anxiety; emotional cut off, emotional reactivity, and take an I position subscales predict stress. When subscales of differentiation of self were examined considering gender, levels of emotional reactivity belonging to women and fusion with others were found significantly higher than levels of emotional reactivity belonging to men and fusion with others. Considering marrige types, summed scores of differeniation of self of individuals who made love/flirtation marriage were significantly higher than summed scores of differeniation of self individuals who made arranged/match-maker marriage. When subscales of differeniation of self were examined considering marriage type, levels of emotional reactivity belonging to individuals who made arranged/match-maker marriage and fusion with others were found significantly higher than levels of emotional reactivity belonging to individuals who made love/flirtation marriage and fusion with others.Keywords: Differentiation of self, dyadic adjustment, depression, anxiety, stress.