The Hindrances of the development of civil society in Turkey within a theoretical-historical perspective and the a laboration of the Turkish case after the 1980 s

Abstract

ÖZET Bu çalışma, teorik-tarihsel bir çerçeve içerisinde Türkiye'de sivil toplumun gelişmesini engelleyen faktörleri analiz etmeyi ve 1980 sonrası Türkiye örneğini de bu bakış açısı ile detaylı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Genel yapısal eksikliklerin yanında, devlet-toplum ilişkileri açısından konuya bakıldığında, Türkiye'de sivil toplumsal gelişmelerin siyasi alandaki gerçek-pratik uygulamaların yanında, toplumsal bilinçaltı ve teorik faraziyelerde yerleşmiş bulunan ve de kendisini tarihsel-kültürel bir etki olarak ifade eden devlet tarafından engellenmekte olduğu açıkça iddia edilebilir. Bu çalışmada, devlet-toplum ilişkilerinin mahiyeti hakkında normatif argümanların verilmesinin yanında, Türkiye'de olgun bir sivil toplumun gelişmesini engelleyen sebeplerin analizi takdim edilmektedir. Bu suretle, mevcut sivil toplumun sağlıksız gelişmesine sebep olan devlet ve toplum ilişkilerinin tabiatı hakkında bazı yargılarda bulunabilinecektir. İlave olarak, konuyu Batı düşüncesindeki farklı felsefi geleneklere atıflarda bulunarak incelemenin yanında, ilk olarak sivil toplum-devlet ve sivil toplum-demokratikleşme ilişkisiyle irtibatlandırarak incelemek gerekir. Ayrıca, kavramın günümüzde ifade ettiği anlam ve icra ettiği görevler de bahis konusu edilmiştir. Bu çerçevede. Osmanlı mirası ve Cumhuriyet dönemi de seçici bir tarzda ele alınmıştır. Tezin esas ilgilendiği nokta, yani 1980 ihtiali sonrasındaki dönem ayrıntılı olarak incelenmiştir. Konu, bu dönemdeki sosyopolitik değişim dinamiklerinin farklı boyutları, sivil toplum hareketlerinin temel ikilemleri ve çarpışan/çatışan değişim ve statüko talepleri gibi bazı anabaşlıkları kapsayacak şekilde dallandınlmıştır. Aslında, konunun esas vurgusu devlet-toplum ilişkilerinin anatomisi adlı altbaşlıkta toplanmıştır. Bu bölümde devletin sivil toplum karşısındaki yeri, devlet ve devletçiliğin krizi ve devletin iki önemli yüzü incelenmiştir. İlave olarak, demokrasi ve cumhuriyetçilik çatışması, askeriyenin Türk politikasındaki yeri ve sivil toplum kuruluşlarının ne kadarVI sivil olduğu da incelenen diğer temel mevzulardır. Cari engellerin yanında, tarihi- kültürel engellerin analizi de ayrıca eklenmiştir. Bütün bunları yaparken bu çalışma, sivil toplumun gelişmesini engelleyen faktörleri güçlü devlet geleneği bağlamında ele alıp incelemektedir.

Ill ABSTRACT The present study is aiming to investigate the hindrances in front of the development of civil society in Turkey within a theoretical-historical perspective and to elaborate the Turkish case with the mentioned viewpoint concerning the period after the 1 980s. Besides the general structural insufficiencies, in terms of state-society relations, it can be clearly asserted that the civil societal developments in Turkey have always been hindered by the strong state that demonstrates itself as a historical-cultural influence embedded in social subconscious and in the theoretical assumptions as well as the actual practical applications in the political realm. In this study, after giving normative arguments on the nature of state society relations, an analysis of the impediments on the development of a mature civil society in Turkey is presented. Thereby, it is aimed to derive some conclusive remarks on the nature of state and society that incite the unhealthy development of the current civil society. Furthermore, besides elaborating the subject within a historical-conceptual evolution of Western philosophy by referring to different traditions of thought, first of all. civil society-state relations and the relation of the concept with democratization were discussed. In addition, the contemporary meaning and functions of the concept are mentioned. In this regard, the Ottoman heritage and the Republican era were selectively examined. In the main concern of our thesis, the era after the coup of 1980 is distinctively analyzed. The subject is ramified through the subdivisions containing the main headings such as the different dimensions of the socio-political change in the era, the basic dilemmas of the civil societal movements and the clashing demands of change and of status quo. The basic emphasis of the subject lies in the subheading named as the anatomy of the state-society relations. There, the position of the state with respect to civil society, the crisis of the state and statism and the two faces of the state were examined. Additionally, the clash of democracy and republicanism, the role of theIV military in Turkish politics and the civility of the civil societal institutions constitute the other basic issues of concern. Besides these current impediments, a final evaluation on the nature of historical -cultural impediments was also made. While doing all these, this study attempted to consider the hindrances of the development of civil society in the context of the tradition of strong state.