The lexicography of Englishes in the postcolonial world

Abstract

Ondokuz ve Yirminci yüzyıllarda, İngilizce'nin tüm dünyada yayılışı, farklı tarzlarda İngilizcenin, veya başka bir ifadeyle dünya İngilizceler'inin çıkmasıyla sonuçlanmıştır. İngiliz sömürü döneminde var olan merkez/çevre ikiliği artık değişmeye başlamıştır. Önceleri marjinal olan Karayip, Singapur, Hindistan, Avustralya, Afro-Amerikan, Avustralya Yerlisi ve diğer başka İngilizceler, dillbilimcilerin, leksikografların ve eğitmenlerin akademik manada ilgisini çekmektedir.Sömürü sonrası teori, Avrupalı/Orientalist yaklaşıma bir çok yönden saldırmıştır; bu taarruz edebiyat, felsefe, antropoloji/etnoloji, kartografi, ilk başta ilkel sonraları ise karşılaştırmalı yahut bilimsel olmak üzere dilbilim açısından gerçekleşmiştir. Ne var ki, bu vakte kadar sözlükçülük eleştirilerinin çoğu sadece iki dilli sözlüklerle sınırlı kalmıştır; sömürü ve sömürü sonrası durumları içine alan İngilizce sözlük ise az sayıda yer almıştır. Buna zıt olarak, sömürü sonrası teorinin sözlükçülük alanına oldukça büyük etkileri olduğu âşikardır.Bu çalışma, sömürge dönemi sözlükçülük çalışmalarını, ilk olarak birbiriyle, daha sonra ise günümüz sözlükleriyle karşılaştırarak, sözlük bilimini müstemleke sonrası teori bağlamında inceleyecektir; ulaşılmak istenen amaç, sözlük bilimi çalışmalarını ve gizli kalmış oryantalist önyargıyı incelemektir. Bu bizi, sözlüklerin doğasını özcülük (essentialism) bağlamında tartışmaya sevk edecektir.Ayrıca, bu çalışma müstemleke sonrası edebiyatı, Dünya İngilizceler'inin şu anki sözlükleştirilme oranını değerlendirmede kullanacaktır. Ve son olarak da, bu tez çalışması, şu anki sömürge sonrası dünyaya daha doğru ve uygun bir şekilde hitap eden sözlüklerin hazırlanması amacıyla, sözlükçülüğün gelişmesine fayda sağlayacak kullanışlı yollar sunacaktır.Anahtar Kelimeler: Sözlükçülük, müstemleke sonrası edebiyat, sömürge sonrası, şarkiyatçılık, dünya Đngilizceleri, Oxford English Dictionary, Hobson-Jobson.

The global spread of English throughout the nineteenth and twentieth centuries has resulted in the growth of numerous varieties of English, or, World Englishes. The centre/margin binarism that existed in English during the British Colonial era is now beginning to shift. Formerly peripheral Englishes, such as Caribbean English, Singaporean English, Indian English, Australian English, African-American English, Australian Aboriginal English, and many others, have attracting a great deal of academic interest from by linguists, lexicographers and educators.Postcolonial theory has attacked European/Orientalist production from many angles, literature, philosophy, anthropology/ethnology, cartography and philology, including both insipient and later comparative or scientific philology. However, so far most critiques of lexicography have been restricted to bilingual dictionaries, with scant attention paid to dictionaries of English in colonial and postcolonial situations. Conversely, postcolonial theory has yet to make a substantial impact in the field of lexicography.This thesis will look at lexicography in relation to postcolonial theory, comparing some signature lexicographic works of the colonial era, firstly against each other and then against current dictionaries, in order to observe the workings of lexicographic and Orientalist bias, much of which lies hidden beneath the surface. This will lead to a discussion of the nature of dictionaries with regard to the important notion of essentialism.The study will also draw extensively upon postcolonial literatures in assessing the current lexicographical coverage of World Englishes. Finally, the thesis will offer practical ways for lexicography to move forward towards creating dictionaries that respond to the present postcolonial world more rigorously and sympathetically.Key words: Lexicography, postcolonial literature, postcolonialism, orientalism, world Englishes, Oxford English Dictionary, Hobson-Jobson