Özbek edebiyatı yazarlarından Hudayberdi Tohtabayev`in `Cennetlik Adamlar` romanı (giriş-dil incelemesi-orijinal metin-transkripsiyonlu metin-Türkiye Türkçesine aktarma-dizin-sözlük)

Abstract

ÖZETTürk dili dünyanın en eski ve köklü dillerindendir. Bu dilin, günümüzde konuşulan farklı lehçe, şive ve ağızlarının aynı kökenden geldiğini ifade etmenin hem Türk birliği hem de Türkçenin gelecek kuşaklara aktarılmasında yararlar sağlayacağı düşüncesindeyiz. Özbek edebiyatı alanında yapacağımız çalışmada gerek dil gerekse kültürel birliği ifade etmenin tarihsel bir borç olduğunu ayrıca bildirmek isteriz. Özbek Türkçesi ve Türkiye Türkçesi arasındaki ilişkinin ne kadar yakın olduğunu, üstelik bunların aynı kaynaktan beslendiğini bu çalışmamızda ortaya koyacağız. Kimi kaynaklarda Özbek Türkçesi ve Türkiye Türkçesinin aynı lehçenin farklı kolları olduğu görüşü ortaya konmuştur. Bu sahada fazla çalışmanın olmamasının, çalışmamızı daha da önemli kılacağı düşüncesini taşımaktayız.Tarihî Çağatay edebiyatı temelleri üzerinde çağdaş bir edebiyat meydana getiren Özbek Türkleri, kendi lehçeleriyle edebiyatın birçok türünde eserler vermişlerdir. Bu eserler içinde büyük bir bölümü çeşitli dönemlerde Özbek ediplerinin yazdığı romanlar oluşturur. Bu nadide eserlerden bir örnek olarak Özbek edebiyatında iki döneme şahitlik etmiş, en çok okunan ve okunmaya devam eden, yaşayan yazarlarından Hudaverdi Tohtabayev'e ait ?Cennetlik Adamlar? romanını çevirip eser üzerinde dil incelemesi yaparak dil birliğini ortaya çıkararak tezimizi ispat edeceğiz.Anahtar Kelimeler: Özbek Edebiyatı, Edatlar, Cennetlik Adamlar, Hudayberdi Tohtabayev, Özbek Türkçesi

ABSTRACTTurkish language is one of the oldest and long-established languages. We believe pointing out that dialects, accents and sub-dialects of this language are stemmed from the same root is very significant for the unity of Turkic nations and for transfering the language to new generations. We want to emphasize that we feel historically obliged to express the unity of language and culture in our research in the field of Uzbek literature. We will exhibit the similarity between Uzbek and Turkey Turkish and that they come from the same source in our work. In some resources it is stated that they are from different branches of the same dialect. We consider that our work will play an important role since there is not many research on the same field.Uzbek Turks who created a modern literature based on classical Chagatai literature published many literary works from various genres of literature with their own dialect. Most of them are the novels that Uzbek literary men wrote in different periods of time. We have chosen a novel called ?Cennetlik Adamlar? (Heavenly Men) written by Hudaverdi Tohtabayev who witnessed to periods in Uzbek literature among those unique classical books of Uzbek literature. He is one of the leading living authors who is very popular and still a best-seller. We will defend our thesis about the unity of two languages by translating and doing language study on this novel.Key words: Uzbek Literature, Prepositions, Heavenly Men, Hudaverdi Tohtabayev, Uzbek Turkish