Rotavirus gastroenteritine bağlı akut ishal nedeniyle hastanede yatan çocuklarda klinik özellikler

Abstract

Akut ishaller, çocuklarda morbidite ve mortalitenin alt solunum yolu enfeksiyonlarından sonra en sık nedeni olup, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de önemli sağlık sorunudur. Rotavirus hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ülkelerde çocukluk çağında görülen ağır akut ishalin en sık sebebidir. Rotavirus ishallerinin özelliklerinden birisi de, ishal sebebiyle hastaneye yatış oranlarının fazlalığıdır. Dünya genelinde küçük çocuklarda ağır ishal sebebiyle hastaneye yatışların %40'ı rotavirus ishalleridir. 143 vakanın retrospektif olarak değerlendirilmesiyle yaptığımız çalışmamızda rotavirus ishallerine bağlı hastaneye yatış sıklığını ve rotavirus ishalinin klinik özelliklerini belirlemek amaçlanmıştır.Çalışmamıza 1 Ocak 2008 ile 31 Aralık 2009 tarihleri arasında çocuk servisine akut gastroenterit tanısı ile tedavi amacıyla yatırılmış olan hastaları aldık. Tüm vakalarda yaş, cinsiyet, doğum ağırlığı, semptomları ve sürelerine ait bilgiler, dehidratasyon skoru, laboratuvar bulguları ve yatış süresine ait bilgiler geriye dönük olarak hasta kayıtlarından elde edildi. Ayrıca vakaların hepsine Ruuska ve Vesikari'nin tanımladığı rotavirus diyaresi sayısal skorlama sistemi uygulandı. Dışkı örneklerinde rotavirus anijeni immunokromatografik testle araştırıldı.Çalışmamızda ortalama yaşları 35,0 ± 23,5 ay (1-108 ay) olan toplam143 akut ishalli vakanın %57'sinde rotavirus etken olarak saptanmıştır. Rotavirusun en sık 13-24 aylık çocuklarda, kış mevsiminde, aylardan da en sık Ocak ve Şubat aylarında görüldüğü bulunmuştur. Rotavirus negatif grup ile karşılaştırıldığında ateş varlığı, üç semptomun birarada bulunması (kusma+ishal+ateş) rotavirus pozitif grupta daha sıktı. Ayrıca ishal süresi ve ateş süresi rotavirus gasroenteritlerinde daha uzundu. Rotavirus pozitif vakalar kendi içinde değerlendirildiğinde kusma sayısı 25-60 ay grubunda, ?24 ay grubu ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha fazlaydı. Vesikari skorlamasına göre ağır ishal atağı açısından iki grup arasında anlamlı fark yoktu. Yine serum sodyum, potasyum, üre ve kreatinin düzeyleri arasında da fark yoktu. Fakat rotavirus gastroenteritlerde serum AST ve ALT düzeyleri daha yüksekti.Sonuç olarak; çocuklarda en sık görülen ishal etkeni olan rotavirusun saptanması, çocukluk çağı ishallerine uygun yaklaşımı sağlamak açısından önemlidir. Ayrıca rotavirus aşılarının potansiyel faydasını değerlendirebilmek için her ülkenin kendi verilerine, bu sebeple Türkiye'de de rotavirus ishallerinin tahmini oranlarının, hastalığın klinik ve epidemiyolojik özelliklerinin belirlenmesine ihtiyaç vardır.

Acute diarrhea is the second most common reason of morbidity and mortality among children after respiratory infections, and it is also important in Turkey, as in many developed and developing countries. Rotavirus is the most frequent cause for severe acute diarrhea seen in childhood in both developed and developing countries. Another significant feature of rotavirus diarrhea is the high hospitalization rates due to diarrhea. Rotavirus diarrhea constitutes 40% of the hospitalizations of small children due to diarrhea in the world. In the present study performed with retrospective evaluation of 143 cases, it was aimed to determine the frequency of hospitalization due to rotavirus diarrhea and clinical features of rotavirus diarrhea.The study included patients admitted to the children?s service with the diagnosis of gastroenteritis between January 1, 2008 and December 31, 2009. Parameters including age, gender, birth weight, symptoms and their durations, dehydration score, laboratory findings and hospitalization duration were obtained retrospectively from the patient records in all cases. In addition, numerical scoring for rotavirus diarrhea described by Ruuska and Vesikari was applied to all cases. Rotavirus antigens in excrement samples were investigated using the immunochromatographic test.In the study, rotavirus antigen was detected in 57% of 143 cases with acute diarrhea and mean age of 35,0 ± 23,5 (1-108 months). Rotavirus was determined to occur mostly in the children 13-24 months of age and in winter months, most frequently between January and February. Presence of fever and the co-existence of three symptoms (vomiting+diarrhea+fever) were found higher in the rotavirus-positive group compared to the rotavirus-negative group. In addition, diarrhea and fever durations were longer in the patients with rotavirus gastroenteritis. When the patients in rotavirus-positive group were evaluated within their own group, the number of vomiting was found statistically significantly higher in patients with 25-60 months of age compared to patients with ?24 months of age. According to Vesikari scoring, no statistically significant difference was detected between two groups considering the severe diarrhea attack. Similarly, no significant difference was determined between the groups considering the levels of serum sodium, potassium, urea and creatinine. However, levels of serum AST and ALT were higher in the patients with rotavirus gastroenteritis.In conclusion, it is highly important to detect rotavirus, the most frequent reason of diarrhea in children, in order to provide the most convenient approach to childhood diarrhea. Furthermore, each country needs its own data to evaluate the potential benefits of rotavirus vaccines. Estimated rates of rotavirus diarrhea and clinical and epidemiological features of the disease should be determined in Turkey, as well.