Sigara ve alkol bağımlılarında otonomik kardiyak aktivitenin kalp hızı değişkenliği analiziyle incelenmesi

Abstract

Sigara kullanımıyla vücutta değişen akut sempatik ve hemodinamik cevaplar; miyokard enfarktüsü, ventriküler fibrilasyon ve ani ölüm gibi akut ve ölümcül kardiyovasküler olaylara neden olabilmektedir. Aşırı alkol tüketimi, koroner arter hastalığı ve serebrovasküler hastalık gibi ateromatöz damar hastalıklarının; kalp yetmezliği ve kardiyak aritmi gibi kardiyovasküler hastalıkların başlıca nedenleri arasında sayılmıştır. Dolayısıyla sigara ve alkol kullanımından etkilenen otonom kardiyak aktivite, birtakım kardiyak ritim bozukluklarına zemin hazırlar.Kalp hızı değişkenliği (KHD) kalbin otonomik kontrolünü araştırmak için kullanılan standart bir yöntemdir. Kalp hastalıklarının tanısı ve prognozu ile yakından ilişkilidir. Bazı KHD parametreleri ile miyokard enfarktüsü, kardiyak aritmiler ve atriyal fibrilasyon arasında yakın ilişki olduğu bilinmektedir. Ayrıca alkol kullanımı ve sigara içilmesi gibi bazı risk faktörleri KHD' ni doğrudan veya dolaylı yolla etkiler.Bu çalışmada, sigara ve alkol bağımlılığının kardiyak aktivitenin otonomik yönü üzerine etkileri incelendi. Bu amaçla DSM-IV-TR kriterlerine göre madde bağımlılığı tanısı almış sigara ve alkol kullanıcılarıyla; hiç sigara ve alkol kullanmamış sağlıklı bireyler KHD yönünden karşılaştırıldı. Çalışmaya 20-40 yaş arası 42 sigara ve alkol bağımlısı ile hiçbir bağımlılığı olmayan 34 gönüllü erkekte alındı. Uygun koşullarda 30 dakikalık EKG kaydı alınarak KHD analizi yapıldı.Sonuç olarak çalışmamızda sigara kullanımının KHD' ni azalttığı; sigarayla birlikte alkol kullanımının sadece sigara kullanımına oranla KHD' ni daha da düşürdüğü söylenebilir. Sigara ve alkol bağımlısı olan olgularda parasempatik aktivite baskılanarak kalbin otonomik dengesi sempatik aktivite lehine kaymıştır. Dolayısıyla bu durum sigara ve alkol bağımlılığının sempatik aktivasyon ve parasempatik inhibisyona neden olduğu tezimizi destekler. Bu da başta ani kardiyak ölüm olmak üzere kardiyovasküler mortalite riskinde artış anlamına gelir.

Investigation of autonomic cardiac activity with heart rate variability analysis in smoking and alcohol dependence