Ratlarda metotreksatın böbrekteki hasarı üzerine kuersetinin koruyucu etkisinin incelenmesi

Abstract

Metotreksat (MTX), folat antagonisti olan antineoplastik bir ilaçtır. Yapılan çalışmalarda MTX?a bağlı nefrotoksisite bildirilmiştir. Bilimsel kanıtlarla bir flavonoid türü olan kuersetin; antioksidan, antiproliferatif, antialerjik ve antiinflamatuar etkilere sahiptir. Bu bilgilere dayanarak kuersetin, MTX?a bağlı oluşan böbrek hasarını önlemede alternatif bir profilaktik ajan olabilir.Çalışmamızda 24 adet Sprague-Dawley cinsi erkek rat kullanıldı. Her bir grupta 6 adet rat olmak üzere 4 grup oluşturuldu. Gruplar; Kontrol (SF; 0.5 cc/i.p. 9 gün), Metotreksat (3. Gün tek doz 20 mg/kg, i.p.; 8 gün SF 0.5 cc/i.p.), Metotreksat (3. günde tek doz, 20 mg/kg, i.p.) + Kuersetin (50 mg/kg oral, 8 gün) ve Kuersetin (50 mg/kg oral, 9 gün) olacak şekilde planlandı. Deneysel çalışma sonunda böbrek dokusunda histopatolojik incelemeler yapıldı. Serum örneklerinde MDA, SOD, XO, NO, MPO ve böbrek dokusunda SOD, MDA, XO, NO gibi biyokimyasal parametreler çalışıldı. Yapılan biyokimyasal analizler sonucunda serumda lipid peroksidasyon ürünü olan MDA seviyelerinde, MTX kullanılan ratlarda, kontrol grubuna göre anlamlı bir artışın gözlendiği ve bu artışın kuersetin kullanımı ile azaldığı tespit edildi (p< 0.05). Antioksidan enzim olan SOD seviyeleri, MTX kullanımına bağlı anlamlı olarak azalırken, kuersetin kullanımı bu enzim düzeylerini arttırmıştır (p<0.05).Biyokimyasal bulgulara paralel olarak, MTX grubuna ait böbrek dokularının histolojik incelemelerinde oksidatif hasarın göstergesi olabilecek bulgular gözlendi. MTX ile kontrol grubu karşılaştırıldığında, MTX grubunda nefrotoksik bulgularda ve apopitotik hücre ölümünde kontrol grubuna göre anlamlı artış görülürken (p<0.05); MTX ile birlikte kuersetin verilmiş gruptaki histopatolojik hasar bulgularında ve apopitotik hücre sayısında anlamlı ölçüde azalma izlenmiştir (p< 0.05).Sonuç olarak, MTX?in rat böbrek dokusu üzerine olan toksik etkilerine kuersetinin literatüre uygun dozunda yararlı olabileceği sonucuna ulaşıldı.

Methotrexate, a folat antagonist, is an antineoplastic drug. Methotrexate-induced nephrotoxicity has been reported in previous studies. Scientific evidence achieved from previous studies suggests that Quercetin which is a type of flavonoid has antioxidant, antiproliferative, anti-allergy and anti-inflammatory effects. Based on that information Quercetin could be an alternative prophylactic agent against methotrexate?induced renal toxicity.A total of twenty-four male Sprague Dawley rats were included in this study. Animals were equally divided into four groups as follows: Control group (0.5 cc of saline i.p.), MTX group (20 mg/kg, i.p, 3rd day single dose and 0.5 cc/i.p. saline for 8 days), MTX (20 mg/kg, i.p, 3rd day single dose) and Quercetin (50 mg/kg, oral for 8 days) group and Quercetin group (50 mg/kg oral for 9 days). At the end of this experimental study, kidney tissues and blood samples were collected for histopathological and biochemical analysis.According to the biochemical findings, a lipid peroxidation marker, MDA levels were significantly increased in MTX treated group to control and by the use of Quercetin this increase was found reduced. Antioxidant enzyme SOD levels were significantly decreased with MTX and increased with Quercetin. Parallel to biochemical findings, in histological examinations of kidney tissues, there were evidences as the indicator of oxidative damage. MTX compared with the control group, there was significant increase (p< 0.05) in nephrotoxic findings and apoptotic cell death in the MTX group compared with control group together with MTX given quercetin group showed significantly lower histopathological findings of damage and apoptotic cell death. As a result, quercetin may be useful in accordance dose with the literature the toxic effects of MTX on rat kidney tissue.