Evliya Çelebi Seyahatnamesi`nin 1. cildindeki ikilemeler

Abstract

Bu çalışmada ikilemeler, çok yönlü olarak incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Türkçenin her döneminde kullanılmış olan bu anlatım biçiminin 17. yüzyılda Evliya Çelebi Seyahatnamesi?nin birinci cildinde nasıl kullanıldığını ortaya çıkarmaya çalışmaktır.Çalışmanın giriş bölümünde, ikilemenin tanımı yapılmış, ikileme için kullanılan terimler üzerinde durulmuş ve bu çalışmada hangisinin tercih edildiği belirtilmiştir. Ayrıca diğer araştırmacıların tanımlarına, konuyla ilgili fikir ve saptamalarına yer verilmiştir.Çalışmanın inceleme bölümünde esas olarak Türkçe, Farsça ve Arapça ikilemeler anlam, sözcük kökü, sözcük türü bakımından ele alınmıştır. Aynı sözcüğün tekrarı ile oluşan Türkçe, Farsça ve Arapça ikilemeler sözcük türü ve sözcüğün kökü bakımından incelenmiştir. Bu bölümde ikileme dizini de verilmiştir.Çalışmanın sonuç bölümünde ise metinden elde edilen ikilemelerin sayısı verilmiş ve ikilemelerle ilgili bizim çalışmamızdan elde edilen sonuçlara yer verilmiştir. Ayrıca tezin sonuna, Seyahatname?nin birinci cildinde geçen günümüzde sıklık bakımından kullanımı azalmış Arapça ve Farsça yapıda kurulan ikilemelerle küçük bir sözlük oluşturulmuştur.Anahtar Kelimeler: İkilemeler, Yineleme, Anlam, Evliya Çelebi.

Reduplications have been examined in a multi-directional way in this study. The purpose of the study is an attempt to reveal how this method of phraseology, which has been used during all the periods Turkish has been through, was utilized in the first volume of the `Seyâhatnâme? (literally translated as the book of travels) written by Evliya Çelebi in the 17th century. The definition of reduplication is provided, phrases used for reduplications are examined and the one preferred for the study is stated in the introduction part of the study. Moreover, definitions by other researchers along with their opinions and findings are included in the study. During the examination part of the study, reduplications especially provided from Turkish, Persian and Arabic are addressed from the aspect of meaning, root of a word and type of a word. A list of reduplications is also provided in this part. In the conclusion part of the study, the number of the reduplications obtained from the text is given and the conclusions reached through our study are presented. Furthermore, a small dictionary has been formed of the Arabic and Persian originated reduplications at the end of the thesis, which are found in the first volume of the Seyahatname, however are not common to use today.Key Words: Reduplications, Repetition, Meaning, Evliya Çelebi.T