Duygusal özerklik kazanımında benlik saygısı ve karar verme stillerinin etkilerinin belirlenmesi

Abstract

Bu tez çalışmasının amacı, karar vermede benlik saygısı ve karar verme stillerinin duygusal özerklik alt boyutları ile olan ilişki ve etkisini incelemektir. Ayrıca duygusal özerklik alt boyutları ve karar verme stillerinin çeşitli sosyo-demografik değişkenler ile olan ilişkisi de araştırma kapsamındadır. Çalışmaya 16-24 yaş arasında toplam 366 lise ve üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcıların %55,2'si kız (n = 202), %44,8'i (n = 164) erkek ve yaş ortalaması 19,07±2,49'dur. Bunların %42,9'u lise öğrencisi (n = 157), %12,6'sı ön lisans öğrencisi (n = 46) ve %44,5'i lisans (n = 163) öğrencisidir. Araştırmada `Duygusal Özerklik Ölçeği` ve `Melbourne Karar Verme Ölçeği-I-II` kullanılmıştır. Verilerin analizinde tek yönlü varyans analizi, Pearson korelasyon ve çoklu doğrusal regresyon analizleri kullanılmıştır. Analizler, duygusal özerkliğin cinsiyet, yaş, kardeş sayısı, yaşanılan yer ve aile durumu değişkenlerine göre farklılaştığını ortaya koymaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, karar vermede benlik saygısı, dikkatli ve panik karar verme stillerinin duygusal özerkliğin alt boyutlarını yordadığı görülmüştür. Elde edilen bulgular, karar verme stillerinin duygusal özerkliğin alt boyutları üzerindeki etkisinin ergenliğin orta ve geç dönemlerinde değişim gösterdiğini kanıtlamaktadır.

The purpose of this thesis is to examine the relationship and influence of self-esteem in decision-making and emotional autonomy sub-dimensions of decision-making styles. In addition, the relationship between emotional autonomy sub-dimensions and decision-making styles with various socio-demographic variables is also included. A total of 366 high school and university students between the ages of 16 and 24 participated in the study. 55.2% of the participants were female (n = 202), 44.8% (n = 164) were male and the mean age was 19.07±2.49. Of these, 42.9% were high school students (n = 157), 12.6% were associate degree students (n = 46) and 44.5% were undergraduate students (n = 163). `Emotional Autonomy Scale` and `Melbourne Decision Making Scale-I-II` were used in the research. One-way ANOVA, Pearson correlation and multiple lineer regression analyzes were used in the analysis of the data. Analyzes show that emotional autonomy varies according to gender, age, number of siblings, place of residence and family situation. According to the results of the research, self-esteem in decision making, vigilance and hypervigilange decision-making styles predicted subscale dimensions of emotional autonomy. Findings show that the effect of decision-making styles on the sub-dimensions of emotional autonomy changes during middle and late adolescence.